ΠΜΣ "Ψηφιακές Μορφές Τέχνης" (ΨΜΤ)

Permanent URI for this collection

https://artia.asfa.gr/handle/artia/11

Browse by

Results 1 - 20 of 70

Open Access
Beryllium (4Be) : κουίρ & τέχνη : προς μία ουσιαστική πολυφωνία
Κοντογεώργος, Κωνσταντίνος Δ. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2021)
Το έργο είναι μια video εγκατάσταση. Αποτελείται από 10 προβολείς και 5 οθόνες διαστάσεων 180cm x 90cm κατασκευασμένες από αρχιτεκτονικό χαρτί και 10 διαφορετικά γυμνά βιντεοπορτρέτα ανθρώπων. Οι οθόνες βρίσκονται φαινομενικά διάσπαρτες τον χώρο. Οι projectors έχουν τοποθετηθεί απέναντι ο ένας με τον άλλον, ανά ζεύγος, έτσι ώστε τα video να προσπίπτουν σε μία οθόνη και από τις δύο πλευρές. Σε κάθε οθόνη δημιουργείται μία διπλοτυπία, μία μύξη των βίντεο των σωμάτων. Το έργο διαμορφώνεται, συνεχώς, από την παρουσία των θεατών στο χώρο. Οι θεατές κυκλοφορούν ανεμπόδιστα εντός της εγκατάστασης, εμποδίζοντας με την παρουσία τους το φως από τους προβολείς. Με τον τρόπο αυτό, η παρουσία τους "διασπά" τα ετερόκλητα σώματα, διακόπτει μερικώς τις προβολές και έτσι το τελικό αποτέλεσμα των βιντεοπορτρέτων αλλάζει από ετερόκλιτο σε ανδρικό, γυναικείο ή κάτι μεταξύ των δύο.
Restricted access
Film noir
Μαυρίδης, Κυριάκος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Το κείμενο αυτό, ως ένα από τα τέσσερα μέρη του θεωρητικού τμήματος της διπλωματικής μου εργασίας, αποσκοπεί σε μια σύντομη αλλά ελπίζω κατατοπιστική περιγραφή του έργου και σε μια σύνδεση του με τα υπόλοιπα θεωρητικά κομμάτια Προτού ξεκινήσω, για να μη φανώ ανακόλουθος με ό,τι έχω γράψει προηγουμένως, θα πρέπει να τονίσω ότι πέρα από την περιγραφή του έργου, όταν υπεισέρχομαι σε λεπτομέρειες και προθέσεις πίσω από το έργο, δεν έχω καμιά διάθεση να δώσω προνομιακή θέση στη δική μου ερμηνεία του έργου σε βάρος όλων των υπολοίπων. Κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο από τη στιγμή που δέχομαι (όχι ακριβώς αξιωματικά, αλλά εδώ δεν είναι ο κατάλληλος χώρος να το αποδείξω) ότι η ερμηνεία και ολοκλήρωση ενός κειμένου -έργου βρίσκεται στην πλευρά του αναγνώστη (γι’ αυτό κάθε φορά μοναδική κι ανεπανάληπτη) και όχι στην πλευρά του δημιουργού. Άλλωστε, μόλις ολοκληρώσεις τυπικά το έργο αρχίζεις να νοιώθεις πως έχει πάψει πια να είναι δικό σου, πως αποτελεί μια αυτόνομη ύπαρξη με τα δικά της μυστικά, τις δικές του ανεξερεύνητες ζώνες που σε καλεί να τα ανακαλύψεις -περνάς με άλλα λόγια στο αντίπερα στρατόπεδο, γίνεσαι κι εσύ αναγνώστης. Καμιά από τις απόψεις αυτές δεν όιεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας, το ξέρω. Όσον αφορά την περίπτωση που εξετάζουμε, αυτή δηλαδή της διπλωματικής μου, τώρα που γράφω τούτο το κείμενο δεν μου είναι εύκολο να διακρίνω τι από τα παρακάτω ανήκει στις αρχικές προθέσεις του έργου. Δεν θα το προσπαθήσω. Με σεβασμό προς τον Poe και τον Eco θα προσφέρω μια ποιητική, αναγνωρίζοντας όμως ότι πολλές από τις απόψεις που θα παραθέσω, δεν είναι αυτές με τις οποίες ξεκίνησα, αλλά απόψεις που ίσως προέρχονται, τουλάχιστον εν μέρες από τους ατέρμονες διάλογους με τους υπόλοιπους συντελεστές του έργου, από την ίδια την πορεία του έργου που σε κάποια σημεία με ξεπερνούσε και από το πλήθος των πολιτισμικών παραστάσεων (κείμενα, ταινίες κλπ.) που εξέλαβα οικειοθελώς και μη κατά την εκπόνηση της διπλωματικής και μετά.
Open Access
Gerridae
Μπάλτας, Δημήτριος Γ. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2023)
Ξεκινώντας από την περιγραφή του εικαστικού έργου, µία διαδραστική παράσταση χορού µε στοιχεία εναέριων ακροβατικών, περιγράφονται οι προβληµατισµοί γύρω από το σώμα και το τι είναι ένα σώµα, µε την έννοια του τι µπορεί να κάνει ένα σώµα, όπως περιγράφεται από τον Spinoza, σύµφωνα µε την ανάγνωση του Deleuze. Εστιάζοντας κυρίως σε ένα σώµα σε οριακές καταστάσεις, ένα σώµα που καταπονείται, όπως αυτό ενός χορευτή, αναλύεται το παράδοξο του σώµατος όταν βρίσκεται πάνω σε µία σκηνή και πως αυτό αλλάζει για να µπορέσει να συνδεθεί και να επικοινωνήσει µε τα υπόλοιπα σώµατα και αντικείµενα πάνω στη σκηνή, αλλά και µε το κοινό κάτω από αυτή. Το τελευταίο κεφάλαιο εστιάζει σε αυτό ακριβώς το θέμα, την επικοινωνία δηλαδή µεταξύ κοινού και ερµηνευτών στην περίπτωση των διαδραστικών παραστάσεων, τη στιγµή δηλαδή που το κοινό, χάνει τον παθητικό του ρόλο και αποκτά και αυτό ρόλο συνδηµιουργού σε µία παράσταση.
Restricted access
Interactive cinema : διαλογικός κινηματογράφος
Βαλλιανάτος, Θωμάς (Μεταπτυχιακή εργασία, 2006)
Η γλώσσα των πολιτιστικών διεπαφών εξουσιαζόμενη για πάρα πολλά χρόνια από την παράδοση της τυπογραφίας, σήμερα ελέγχεται, επηρεάζεται και δομείται από καθαρά κινηματογραφικά στοιχεία, συνέπεια της κινηματογραφικής κουλτούρας του 20ου αιώνα. Αυτό είναι σύμφωνο με μια γενική τάση στη σύγχρονη κοινωνία προς την παρουσίαση όλο και περισσότερων πληροφοριών υπό μορφή χρονικής ακολουθίας, βασισμένης στις οπτικοακουστικές κινούμενες ακολουθίες της εικόνας, παρά ως κείμενο. Εκατό έτη μετά από τη γέννηση του κινηματογράφου, οι κινηματογραφικοί τρόποι θέασης του κόσμου, της δόμησης του χρόνου, της διήγησης μιας ιστορίας, επεκτείνονται για να γίνουν οι βασικοί τρόποι με τους οποίους οι χρήστες των υπολογιστών έχουν πρόσβαση και αλληλεπιδρούν με όλα τα πολιτιστικά στοιχεία. Κατ' αυτό τον τρόπο, ο υπολογιστής εκπληρώνει την υπόσχεση του κινηματογράφου ως οπτική εσπεράντο που ανησύχησε πολλούς καλλιτέχνες και κριτικούς ταινιών στη δεκαετία του '20, από τον Griffith μέχρι τον Vertov. Όλη η σύγχρονη πολιτιστική διεπαφή των ηλεκτρονικών υπολογιστών οπτικοποιημένη σε ένα οικείο, πια γραφικό περιβάλλον για τους χρήστες δεν είναι τίποτα περισσότερο από την έκφανση της περίφημης σύζευξης των μέσων.
Restricted access
Lexikona : "ο λεκτικός χαρακτήρας της εικόνας, ο εικονικός χαρακτήρας του λόγου"
Σκαπετούλια, Κ. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2003)
To μεγάλο ενδιαφέρον που αποδίδεται στο πρόβλημα του σημείου και του νοήματος, χαρακτηρίζει το πολιτιστικό επίπεδου του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Η σύγκρουση ανάμεσα σ’ αυτό που φαίνεται και σ’ αυτό που είναι αληθινό, η ριζική διαφορά ανάμεσα στην εικόνα που μας δίνει η επιστήμη και στις τρέχουσες, οικείες παραστάσεις που έχουμε για τον κόσμο, έχουν τοποθετήσει τη σημείωση στο κέντρο του προβληματισμού της εποχής μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος με τον τρόπο που είναι οργανωμένη σήμερα η ζωή του στον «αιώνα των πληροφοριών», στην εποχή της on-line information (της ηλεκτρονικής επικοινωνίας) αντιμετωπίζει έναν όγκο επικοινωνιακών αναγκών. Τα συστήματα επικοινωνίας και κυρίως αυτά που μας ενδιαφέρουν εδώ του Λόγου και της εικόνας, έχουν περιοριστεί στο να μεταδίδουν πληροφορία και έτσι χάνοντας τα ειδοποιό τους χαρακτηριστικά, τείνουν να ταυτιστούν το ένα με το άλλο. Λειτουργούν ως καταναλωτικά προϊόντα απ’ τη στιγμή που αντιμετωπίζονται ως συμπτωματικά αντικείμενα τα οποία απλώς παρίστανται ως φόντο της ζωής. Τα συστήματα επικοινωνίας οφείλουν να επαναπροσδιορίσουν τα κυρίαρχα δομικά τους χαρακτηριστικά ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των νέων τεχνολογιών.
Restricted access
Paradiso terrestre
Σκουρλής, Σωτήρης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2013)
Πρόκειται για εικαστική διαδραστική εγκατάσταση η οποία δημιουργείται σε τετράγωνο κλειστό χώρο (αστικό δωμάτιο), διαστάσεων πλάτους 5 μ. και ίδιου μήκους με μια είσοδο-έξοδο (τυπική πόρτα πλάτους 1 μ. και ύψος 2,2 μ. Όλος ο χώρος, δηλαδή τοίχοι, δάπεδο και οροφή έχει χρώμα μαύρο. Στο κέντρο του χώρου βρίσκεται στοιχείο (μαύρο κουτί, 0,8μ. χ 0,8μ. χ 2,0μ.) εντός του οποίου τοποθετούνται οι συσκευές βίντεο, πηγές ήχων και τεχνολογικά βοηθήματα. Στο επάνω μέρος του κεντρικού στοιχείου τοποθετούνται δύο βιντεοπροβολείς και δύο συμπαγή πρίσματα. Στη δεξιά πλευρά του χώρου βρίσκεται κατασκευή-κουτί με αυτόνομη ηχητική πηγή. Στην αριστερή βρίσκονται δύο συστήματα προώθησης αέρα στραμμένα προς την οροφή. Στο μπροστινό τοίχο, καθώς και στην αριστερή και δεξιά πλευρά του χώρου υπάρχουν αντίστοιχα από μία οθόνη προβολής. Στο κεντρικό στοιχείο και περιμετρικά κινείται σε περιστρεφόμενη ταινία ασύρματη κάμερα βίντεο. Στο δάπεδο υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την υποχρεωτική πορεία που ακολουθεί ο θεατής.
Restricted access
Post-Human : transhumanism
Παπαδοπούλου, Σοφία, 1977- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2007)
Τον μήνα Μάιο της χρονιάς που διανύσαμε στα δελτία ειδήσεων ανακοινώθηκε η γέννηση του πρώτου παιδιού που δεν θα νοσήσει ποτέ από καρκίνο. Κάθε πιθανότητα ανάπτυξης προβληματικών κυπάρων αποκλείστηκε. Οι απόπειρες παρέμβασης στο ανθρώπινο σώμα και μετασχηματισμού της φυσιολογίας και των δυνατοτήτων του αναμφίβολα δεν είναι καινούργιες. Παράλληλα η δημιουργία ενός νέου τύπου ανθρώπου, όχι σε ότι αφορά τη φυσιολογία του αλλά σε ότι αφορά τη συνειδησιακή και διανοητική του συγκρότηση, βρέθηκε στο επίκεντρο μεγάλων πολιτικών προγραμμάτων συμπεριλαμβανομένων του φασισμού και του κομμουνισμού. Η ίδια η έννοια της «ανθρώπινης φύσης» σημασιοδοτήθηκε με διαφορετικούς τρόπους κατά την διάρκεια της ιστορίας. Οι δυνατότητες όμως της βιοτεχνολογίας, της τεχνολογίας των υπολογιστών και της τεχνοετπστήμης γενικότερα διαμορφώνουν ένα εντελώς νέο σκηνικό για την ανθρώπινη υπόσταση στις αρχές του 21ου αιώνα. Μια νέα σύλληψη του εαυτού αναπτύσσεται στην κοινωνία.
Open Access
Sensorientation ενσώματη εμπειρία και μετανθρώπινη συνάντηση στην ψηφιακή διαδραστική εγκατάσταση
Μαγκανιάρη, Κατερίνα Σ.; Μαχά, Λήδα Α. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2023)
Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να εντοπίσει τις αλλαγές που επιφέρουν η τεχνολογία και ο πολιτισμός στην κατανόηση της υποκειμενικότητας μας, προκειμένου να σκιαγραφήσουμε την ενσώματη εμπειρία του κοινού στα ψηφιακά διαμεσολαβημένα περιβάλλοντα. Για τον σκοπό αυτο, εντοπίζονται τα βασικά χαρακτηριστικά των ψηφιακών διαδραστικών εγκαταστάσεων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν κατά την εξέλιξη του είδους, τόσο σε τυπολογικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο βιωματικής εμπειρίας του κοινού. Αναγνωρίζοντας ως κύριο χαρακτηριστικό της διαδραστικότητας, την συμμετοχικότητα και την ενσώματη εμπειρία, καταπιανόμαστε με μία σειρά από προβληματισμούς και αντιφάσεις που αναδείχθηκαν με την επίδραση της κριτικής και μετανθρώπινης θεωρίας και διαπλέκονται με την ιστορία του είδους, όπως η υβριδικότητα της ταυτότητας, η μερικότητα της αντίληψης και ο βιωματικός χώρος όπως αυτός προσεγγίζεται στην queer θεωρία, δίνοντας δηλαδή ιδιαίτερη έμφαση στις συναντήσεις με την ετερότητα, όσο και σε ζητήματα προσανατολισμού. Στην συνέχεια, αναφερόμαστε σε καλλιτεχνικά έργα που υπήρξαν επιδραστικά για την πρακτική μας και αναμετρώνται με τις έννοιες αυτές, προκειμένου να εξερευνήσουμε διαφορετικούς τρόπους που μπορεί αυτές να πραγματώνονται στο καλλιτεχνικό πλαίσιο. Η μελέτη αυτή αποτελεί ταυτόχρονα το πλαίσιο εντός του οποίου τοποθετούμε τη διαδραστική εγκατάσταση που δημιουργήσαμε με τίτλο Sensorientation. To Sensorientation, αποτελεί, το εικαστικό μέρος της εργασίας το οποίο επιδιώκει μέσω των αισθήσεων, της εμπειρίας στον χώρο, του ήχου και της διαδραστικής τεχνολογίας να φωτίσει μία πιο ρευστή και διασυνδεδεμένη κατανόηση της ταυτότητας, λαμβάνοντας υπόψη τους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία και ο πολιτισμός μεταμορφώνουν το σώμα μας, το μυαλό μας και τη σχέση μας με τον κόσμο.
Restricted access
Si poteris narrare...
Πλιαπλιά, Μιχαήλα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2010)
Κύριο μέλημα της ανά χείρας εργασίας είναι η πραγμάτευση της "βεβήλωσης" του ανθρώπινου σώματος, υπό την έννοια της μετάπτωσής του - στο πλαίσιο της ανθρώπινης αντίληψης - σε ένα οντολογικά διαφορετικό καθεστώς από εκείνο της ‘ιερότητας’. Σημείο εκκίνησης των προβληματισμών που ακολουθούν υπήρξαν οι ανθρωπολογικές αναλύσεις περί ‘ιερού’ του Georges Bataille (μεταξύ άλλων), όπου το τελευταίο θεματίζεται και παρουσιάζεται ως μία υπερβατική εμπειρία μέθεξης στην ενδογενή συνέχεια του είναι. Από πού έλκει την καταγωγή μια τέτοια εμπειρία; Πώς συνυφαίνεται με το "βέβηλο" για το δυτικό κόσμο φαινόμενο της "καθιδρυτικής βίας" για την οποία κάνει λόγο ο Bataille όταν αναφέρεται στις αρχέγονες οργιαστικές/μυστικιστικές πρακτικές των Ουσιαστικών τελετών; Πώς διανοίγεται αυτό το αρχέγονο μονοπάτι προς το άβατο του είναι; Είναι ποτέ δυνατή μια τέτοια διάνοιξη; Ή το ίδιο το γεγονός της διάνοιξης προδίδει και καταδικάζει σε αφανισμό το είναι με το να το προσδιορίζει και να του προσδίδει μορφή; Μπορεί ποτέ ένα τέτοιο οντολογικό υπόστρωμα να καταστεί κοινωνήσιμο; Ή η στιγμή της κοινώνησής του ισοδυναμεί με την καταστροφή του και, άρα, με μια άλλη μορφή βεβήλωσής του;
Restricted access
Thodorocky
Βογιατζίδης, Θεόδωρος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2010)
Το καλλιτεχνικό έργο που παρουσιάζεται εδώ αποτελείται από ένα φίλμ διάρκειας 33 λεπτών με την ονομασία ‘Thodorocky”. To Thodorocky, εμπνευσμένο από την κλασική αμερικάνικη υπερπαραγωγή Rocky, χρησιμοποιεί την ήδη υπάρχουσα αναγνωρισιμότητα του πρωταγωνιστή ο οποίος έχει αναχθεί σε ήρωα-πρότυπο από τον θεατή όχι μόνο λόγω της αίσθησης της ελπίδας και της εκπλήρωσης του ονείρου που αυτός συμβολίζει, αλλά και από την αντοχή του στο πέρασμα των χρόνων που ανέδειξαν την φιγούρα του ως «κλασική». Ο χαρακτηρισμός του «κλασικού» εδραιώνει την θέση του ανάμεσα σε άλλα είδωλα-πρότυπα, του προσδίδει κύρος και διαχρονική αξία. Πατώντας πάνω σε αυτές τις αξίες το Thodorocky παρουσιάζει τον ομώνυμο αντι-ήρωα να επιδίδεται σε δράσεις που θα έρχονταν σε πλήρη αντίφαση με το ήθος και την υπόσταση του «αληθινού» ήρωα. Παρουσιάζοντας έναν κόσμο μπερδεμένο εθνικά, όπου το ελληνο-μεσογειακό στοιχείο διατηρεί κάποια χαρακτηριστικά, δηλώνει μεν την παρουσία του, αλλά έχει καταφανώς παραγκωνιστεί από αυτό της υποκουλτούρας της δυτικής υπερδύναμης. Τροφοδοτούμενο δε από μία καθημερινή σταδιακή συνειδητοποίηση των "κακώς κειμένων" μιας συναισθηματικής, μα συνάμα και διεφθαρμένης κοινωνίας, το Thodorocky παρωδεί την πηγή έμπνευσής του, αποκαθηλώνει την ίδια του την προέλευση κι αντιδρά παρωδιακά στην συμπιεστική πρόταξη του «πολιτικά ορθού».
Restricted access
Vertigo
Αποστολάκης, Χρήστος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2008)
Οι ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών, και κυρίως αυτές που αφορούν την πληροφορική γιγάντωση, οδήγησαν σε μια θεμελιακή αλλαγή των εννοιών του χρόνου και του χώρου. Οι ταχύτητες των επικοινωνιών που αγγίζουν πλέον την ταχύτητα του φωτός μετέβαλλαν τους τοπικούς χρόνους σε έναν παγκόσμιο χρόνο. Οι αναπόδραστες εξελίξεις στο θέμα του χώρου ήταν η συρρίκνωση του γεωγραφικού χώρου και η αλλαγή των εννοιών της γεωγραφίας, γεωστρατηγικής, και γεωπολιτικής. οι εξελίξεις αυτές άλλαξαν δραματικά την σχέση των ανθρώπων με τον κόσμο δημιουργώντας μία απώλεια προσανατολισμού. Η επιχειρούμενη από τους διαχειριστές των ψηφιακών τεχνολογιών παραπληροφόρηση για το μέλλον των νέων τεχνολογιών και ο επιχειρούμενος αποικισμός του μέλλοντος αλλά και η διολίσθηση της έννοιας της πόλης από πραγματική σε εικονική, δημιουργούν επιπλέον μια δομική αίσθηση απώλειας του χώρου και σταθερών σημείων αναφοράς οδηγώντας σε μείζονα αποπροσανατολισμό. Αν προσθέσουμε και το σοκ των επιτελούμενων οικονομικών αλλαγών μέσω της συντριπτικής δύναμης της σύμπραξης οικονομίας και του στρατιωτικό-τεχνικού συμπλέγματος, η συνολική αποδιοργάνωση της σχέσης των ανθρώπων με τον κόσμο οδηγεί αυτόν τον αποπροσανατολισμό σε μια κατάσταση που την ονομάζω κατάσταση vertigo. Έναν ίλιγγο πού οξύνεται με την υπερπληροφόρηση και αδρανοποιεί με την αποπληροφόρηση. Κρίσιμο σημείο εδώ δεν είναι το πέρασμα από την μεριά των (γραμματικά σκεπτόμενων) προγραμματιζόμενων, στη μεριά των (ψηφιακώς σκεπτόμενων) προγραμματιστών, όπως τους ταξινομεί ο Flusser αλλά η αφύπνιση ως προς τις νέες τεχνολογίες. Το σημείο κλειδί παραμένει ο έλεγχος της πόλης, δηλαδή ο έλεγχος της δημοκρατίας. Και ο έλεγχος αυτός είναι το σταθερό σημείο που χρειαζόμαστε για να αποφασίσουμε, όχι φυσικά σαν τους κατασυκοφαντημένους Λουδίτες, να καταστρέψουμε τις νέες τεχνολογίες αλλά για τον τρόπο της χρήσης τους. Όπως αναφέρει και ο Virilio τα πολιτεύματα που δεν αφυπνίζουν τους πολίτες τους για τις ιστορικές αλλαγές που συντελούνται στη σχέση μας με τον κόσμο αποπληροφορούν και εξαπατούν τους πολίτες
Restricted access
Αναλογικός και ψηφιακός, ο βιωμένος χώρος στην
Ταξιαρχόπουλος, Γιώργος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2007-06)
"Αν μου μιλήσεις θα ακούσω, αν μου δείξεις θα δω, αν μου δώσεις την ευκαιρία να αποκτήσω εμπειρία, θα μάθω". Lao- Tse. Τι είναι όμως, εκείνο που χρειάζεται να μάθω; Καταρχήν, θα λέγαμε ότι χρειάζεται να μάθω ποιος είμαι. Δηλαδή, να μάθω τα συστατικά που με αποτελούν και ως υλική οντότητα και ως πνευματική, αν αποδεχτούμε πως δεν είμαστε μόνο σάρκα και οστά. Στην συνέχεια, χρειάζεται να μάθω το μη ανθρώπινο περιβάλλον στο οποίο βρέθηκα και να μάθω τι επενεργεί αυτό το περιβάλλον πάνω μου, αλλά και τι συνέπειες έχει κι η δική μου παρουσία πάνω σε αυτό το περιβάλλον. Ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε ειρηνικά και δημιουργικά μαζί, ή αλλιώς αρμονικά, και να μην κινδυνέψει ούτε ο ένας, ούτε το άλλο από αυτή την συνύπαρξη στον χρόνο. Αυτή η προσωπική μαθησιακή διαδικασία έχει ονομαστεί βίωμα από όλες τις παραδόσεις και σε όλους τους πολιτισμούς
Restricted access
Ανθρωπογεωγραφία
Ραυτόπουλος, Θεόδωρος, 1966- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Το αντικείμενο της τέχνης δεν κάνει ούτε ονειροβασίες ούτε κατασκευές. Η τέχνη είναι κατ' αρχήν η συνείδηση της δυστυχίας, όχι η θεραπεία της. Το αντικείμενο της τέχνης δεν περιγράφει την αλήθεια. Η αλήθεια δεν έχει ανάγκη να γίνει γνωστή, μήτε να περιγράφει, δεν μπορεί καν να γνωρίσει η ίδια τον εαυτό της. Αυτό δεν σημαίνει πως η τέχνη καταφάσκει έναν άλλο κόσμο, αν είναι αλήθεια πως έχει την αρχέγονη προέλευσή της όχι σ' έναν άλλο κόσμο αλλά στον άλλο του κάθε είδους κόσμου.
Restricted access
Από τη μεταφορά του δένδρου της γνώσης στο ρίζωμα
Δημητροπούλου, Αναστασία (Μεταπτυχιακή εργασία, 2010)
Συνοψίζοντας, στην παραπάνω μελέτη εξετάστηκε η πορεία της φιλοσοφικής επιστημονικής σκέψης από τον 16° αιώνα και μετά υπό το πρίσμα της σημασίας που λαμβάνουν οι έννοιες της ιεράρχησης και της ταξινόμησης στη συγκρότηση του οικοδομήματος της γνώσης, με αφορμή τα πρακτικά ζητήματα που αναδύθηκαν κατά τη διαδικασία υλοποίησης του έργου «Cosmic Arbor». Η αξιοποίηση των επισκέψε ων των χρηστών του διαδικτύου για την σχεδίαση ενός τρισδιάστατου μοντέλου έχει ως στόχο την πραγμάτωση μίας νέας δικτύωσής τους. Η διεύθυνση IΡ, ως στίγμα των επισκεπτών του «Cosmic Arbor» σε ένα δεδομένο δίκτυο χρηστών του διαδικτύου, καθώς και το στοιχείο της μεταβλητότητας, κατέχουν μείζονα ρόλο, δεδομένου ότι το έργο αναπτύσσεται δυναμικά διαμέσου της εξατομικευμένης κίνησης των επισκεπτών εντός των ορίων της γεωγραφίας του μορφώματος μέχρι αυτοί να συναντηθούν με κάποιον άλλο χρήστη.
Restricted access
Από το πανοπτικόν στις κοινωνίες του ελέγχου
Μητρόπουλος, Ανδρέας, 1976- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2008)
Η τεχνολογία εμφανίζεται στις μέρες μας ως ολικό κοινωνικό γεγονός, δηλαδή ως γεγονός που επεκτείνεται στο σύνολο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, από τις πλέον εργαλειακές έως τις εξόχως προσωπικές και πνευματικές. Αποτέλεσμα της εξάπλωσης αυτής είναι η δημιουργία δυνητικών ή εικονικών κόσμων, οι οποίοι σταδιακά κατακτούν την πρωτοκαθεδρία έναντι του κόσμου των αισθήσεων. Συνακόλουθη είναι και η μεταβολή του τρόπου με τον οποίο ο άνθρωπος αισθάνεται, παρατηρεί και αντιλαμβάνεται τον κόσμο του. Βρισκόμαστε δηλαδή μπροστά σε μια οντολογική μεταβολή, σε μια αλλαγή του πλαισίου που καθορίζει τον γνωσιοθεωρητικό και συνειδησιακό ανθρώπινο ορίζοντα. Αν με τη βιομηχανική επανάσταση η μηχανή αντικατέστησε τους μύες και τη σωματική δύναμη, η σημερινή τεχνολογική επανάσταση χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι ο υπολογιστής αντικαθιστά το μυαλό, ή τουλάχιστον όλο και περισσότερες συγκεκριμένες λειτουργίες του. «Τελικά όλα είναι ψηφιακά, πράγμα που σημαίνει πως τα πάντα πρέπει να ειδωθούν ως μια λιγότερο ή περισσότερο πυκνή κατανομή των στιγμών, των bits. Αυτή η ερμηνεία επιτρέπει τη σχετικοποίηση της έννοιας του “πραγματικού”: όσο πιο πυκνή είναι η κατανομή τόσο περισσότερο πραγματικό είναι κάτι, ενώ όσο πιο αραιή είναι η κατανομή τόσο περισσότερο δυνητικό είναι κάτι. Αυτό που ονομάζουμε, βιώνουμε και αντιλαμβανόμαστε ως πραγματικό, είναι εκείνα τα σημεία, εκείνες οι καμπυλώσεις ή τα κοιλώματα, όπου τα σωματίδια πυκνώνουν και οι δυνατότητες υλοποιούνται. Αυτή είναι η κοσμο-εικόνα, όπως μας την προτείνουν οι επιστήμες και μας την παρουσιάζουν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Εφεξής, έτσι θα ζούμε και ας μη θέλει να το χωρέσει ο νους μας.»
Open Access
Από τον κινηματογράφο στο κινητό τηλέφωνο (τίτλος θεωρητικής εργασίας) : Αντί διαδρομή (τίτλος καλλιτεχνικού έργου)
Δημακογιάννη, Χριστίνα Π. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2022)
Στη συγκεκριμένη εργασία γίνεται μια απόπειρα σύνδεσης που αφορά στην εξέλιξη του κινηματογράφου και στην σύνδεση του με το κινητό τηλέφωνο. Ξεκινώντας αξίζει να αναφερθούμε στους αδελφούς Lumiere η οποίοι κατασκεύασαν την πρώτη κινηματογραφική μηχανή το 1894 και εκκίνησαν να διαμορφώνουν τον κινηματογράφο. Η εφεύρεση του κινηματογράφου τοποθετείται χρονικά σε μια μεταβατική στιγμή του πολιτιστικού πανοράματος του μοντέρνου τρόπου ζωής. Καθώς η βιομηχανική πόλη αναδυόταν και επεκτεινόταν. Παράλληλα η εξάπλωση των μέσων μαζικής επικοινωνίας και η εξέλιξη του διαδικτύου δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα. Η καθημερινή ζωή των πολιτών αλλάζει μιας και προσφέρονται τεράστιες ποσότητες πληροφοριών μέσα σε ένα ταχύτατο παγκόσμιο σύστημα επικοινωνίας. Ταυτόχρονα με το διαδίκτυο, αναπτύσσεται το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και οι ομάδες συζήτησης ανθρώπων με συμμετέχοντες από κάθε γωνία του πλανήτη. Η ευχρηστία αυτού του νέου μέσου είναι κα το ίδιο το πρόβλημα του. Η περιήγηση στο διαδίκτυο μπορούμε να πούμε ότι μοιάζει με έναν απέραντο λαβύρινθο με αδιέξοδα και αναπάντεχες διεξόδους. Αναλύοντας τα παραπάνω επιστέφουμε σε αυτό που είχε ισχυριστεί ο Comolli, ότι καμία τεχνολογία δεν είναι ουδέτερος μεταδότης του κόσμου «εκεί έξω». Έπειτα από εκατό και πλέον χρόνια από την πρώτη κινηματογραφική ταινία η ιστορία έχει πάρει μια απρόσμενη τροπή. Με τι Instagram ο χρόνος προβολής της επιλεγμένης εικόνας είναι περιορισμένος τόσο ως προς τη διάρκεια όσο και ως προς το χρόνο που θα παραμείνει στη διαθεσιμότητα των υπολοίπων χρηστών. Η κάμερα του τηλεφώνου, σε αντίθεση με την παραδοσιακή φωτογραφική μηχανή είναι πανταχού παρούσα. Κρατά τον χρήστη σε μια εγρήγορση, έτοιμο να καταγράψει οτιδήποτε συμβεί γύρω του και θεωρεί πως έχει κάποια αξία. Ίσως και είναι αυτός ο λόγος πως οι χρήστες των κινητών τηλεφώνων αναλαμβάνουν χρέη ερασιτέχνη φωτορεπόρτερ. Με αυτό το τρόπο η κάμερα δεν χρησιμοποιείται μόνο για αποθανατίσει αξιοσημείωτες στιγμές αλλά βρίσκεται μαζί με τα εκάστοτε υποκείμενο για μια άμεση και συνεχή καταγραφή της ζωής. Οι εφευρέσεις των αδελφών Lumiere καθόρισαν την έναρξη της ιστορίας του κινηματογράφου, αλλά τα νέα μέσα ουσιαστικά τροποποίησαν τη χρήση των ανακαλύψεων τους.
Restricted access
Αρνητική εντροπία : η χρήση των πολυμέσων, της βίντεο τέχνης και της ψηφιακής τεχνολογίας και η διαδικασία του θεατρικού γίγνεσθαι : από τη "θετική εντροπία" στην "αρνητική εντροπία" μιας θεατρικής παράστασης, μέσα από την αλληλεπίδρασή της με τον ψηφιακό κόσμο : διπλωματική εργασία
Προσύλης, Χρήστος, 1969- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Η γενική αρχή που υπεισέρχεται εδώ, είναι ο περίφημος Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής (αρχή της εντροπίας) και η εξίσου γνωστή στατιστική θεμελίωσή του. Στις σελίδες που θα ακολουθήσουν, θα προσπαθήσω να διερευνήσω και να περιγράφω τη λειτουργία της αρχής της εντροπίας στο καλλιτεχνικό γεγονός και ιδιαίτερα στη συμπεριφορά μιας θεατρικής παράστασης και της καλλιτεχνικής έκφρασής της, καθώς και τον τρόπο που οι ψηφιακές τέχνες και τα νέα μέσα μπορούν να επέμβουν στη συμπεριφορά αυτή, επηρεάζοντας - ασφαλώς - και το καλλιτεχνικό γεγονός. Πρέπει να γίνει σαφές, ότι στην παρούσα φάση η προσέγγιση είναι καθαρά καλλιτεχνική και τεκμηριώνεται μόνο ως προς το καλλιτεχνικό γεγονός. Οπωσδήποτε, μια οποιαδήποτε άλλη τεκμηρίωση είναι θεμιτή, εφ' όσον υπάρχουν οι δυνατότητες και η υλικοτεχνική υποδομή, ώστε να πραγματοποιηθεί. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη και η ιδιαιτερότητα του εγχειρήματος, όσον αφορά την ταυτόχρονη χρήση ιδιαίτερων και διαφορετικών μέσων καλλιτεχνικής έκφρασης. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η βίντεο τέχνη, η εικαστική προσέγγιση και οι διάφορες εκφράσεις των τεχνών μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας, συνυπάρχουν, αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοαναιρούνται, και -τελικά- οδηγούνται πειραματικά, σε μια ιδιάζουσα και -ενδεχομένως- διαφορετική, λειτουργικότητα και δυναμική. Το ζήτημα αυτό ενέχει το προσωπικό στοιχείο του υποφαινομένου, το σημείο φυγής της εκφραστικότητάς του και την υποκειμενικότητα των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων. Τεκμηριώνεται μόνο ως γεγονός έκφρασης καλλιτεχνικής, που υφίσταται και αποδίδεται από το δημιουργό placitum.
Restricted access
Αυτοποιητική μηχανή
Σημίτης, Μάριος, 1964- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2008)
Το τελευταίο έργο του Μ. Duchamp, το «Etant Donnes» (Δεδομένα είναι...), αποτελεί σημείο αφετηρίας για την παρούσα θεωρητική εργασία όπως και για την ανεξάρτητη πρακτική πτυχιακή εργασία. Σε αναλογία με το αυτοποιητικό συστημικό μοντέλο σκέψης επιλέγονται δύο κεντρικά στοιχεία του έργου τα οποία έχουν ιδιαίτερη μεθοδολογική αξία: το εντός, δηλαδή το ίδιο το έργο και το εκτός, δηλαδή το περιβάλλον του έργου. Με άλλα λόγια, πρώτον το έργο ως σύστημα στην υλική του υπόσταση (το οποίο στην περίπτωση του 'Etant Donnes δεν είναι προσβάσιμο για τον θεατή) και δεύτερον τον θεατή με την περιορισμένη οπτική γωνία του (η οποία στο 'Etant Donnes αποτελείται από μία μικρή σχισμή σε μία ξύλινη πόρτα). Στο πλαίσιο της αυτοποιητικής θεωρίας ο θεατής/παρατηρητής έρχεται αντιμέτωπος με τυφλά σημεία στην όρασή του και στην ευρύτερη γνώση του, συνεπώς βλέπει ότι δεν βλέπει. Παράλληλα, το έργο ως υλική κατασκευή αποκαλύπτεται ως μία διάταξη αντικειμένων, ή δίκτυο σχέσεων ενός συστήματος κλειστού και άγνωστου για τον θεατή. Συνεπώς τα δύο κύρια τμήματα της εργασίας αφορούν τον εσωτερικό τρόπο λειτουργίας ενός έμβιου ή μηχανικού συστήματος και τον ρόλο του παρατηρητή που εξερευνά αυτή την λειτουργία.
Restricted access
Για έναν υποκειμενικό κινηματογράφο : εικόνα - μνήμη, χρόνος και αντίληψη : διπλωματική εργασία, θεωρητική υποστήριξη
Πανόπουλος, Γρηγόρης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2011)
Σκοπός του κειμένου που ακολουθεί δεν είναι μια γραμμική ανάλυση της εξέλιξης του κινηματογράφου διαχρονικά. Έχει προκόψει κυρίως από μια προσωπικό] ανάγκη κατανόησης ορισμένων προβλημάτων που παρουσιάζονται στον κινηματογράφο και τα οποία προσπαθώ να συμπεριλάβω στην καλλιτεχνική μου πρακτική. Βέβαια, τα ερωτήματα που εγείρονται κάθε φορά υπερκαλύπτουν την αρχικό] πρόθεση, αλλά καθαρά για λόγους διαχείρισης αυτού του κειμένου θα πρέπει να παραμείνουμε σε κάποια συγκεκριμένα σημεία που θεωρώ σημαντικά. Δυστυχώς οι έννοιες της Ιστορικότητας όπως αυτό] παρουσιάζεται στον Walter Benjamin, αλλά και τα κοινωνικά αιτήματα του Μάη του ’68 σε συνδυασμό με την καλλιτεχνική τους ρήξη, παρόλο που τα θεωρώ άρρηκτα συνδεδεμένα με την παρούσα εργασία δεν θα αναλυθούν, καθώς αυτό θα απαιτούσε έναν πολλαπλάσιο όγκο κειμένου πού ίσως δεν θα εξυπηρετούσε τον παροντικό του στόχο.
Restricted access
Γκρο πλάνα της μνήμης
Καρπούζης, Γιάννης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2013)
Κατά τη διάρκεια του πρώιμου και ύστερου μοντερνισμού όπου τα μέσα άρχισαν να εντάσσονται ολοένα και περισσότερο στη κοινωνική λειτουργία του ανθρώπου, αναπτύχθηκε επίσης η θεωρία και η φιλοσοφία των μέσων, είτε ως διακριτός κλάδος, είτε ως μέρος της φιλοσοφίας της τέχνης, της αισθητικής της φωτογραφίας και της θεωρίας κινηματογράφου. Οι θέσεις για την καταγωγή και το ρόλο των μέσων είναι πολλές: τα μέσα είναι προεκτάσεις των ανθρώπων, είναι προεκτάσεις των πολεμικών μηχανών, είναι διαμορφωτές της ανθρώπινης φυσιολογίας, είναι ενδιάμεσα υπό τηνιδεολογική καθοδήγηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Πάνω από όλα όμως, τα μέσα προσπάθησαν τόσο πολύ να γίνουνε μπαταρίες χρόνου που τελικά έκαναν ανυπόφορη τη ζωή του ανθρώπου. Ο κινηματογράφος αντί να επιλύσει το μητροπολιτικό σοκ έκανε τη ζωή στη μητρόπολη κινηματογραφική. Η φωτογραφία αντί να απαλύνει το μυαλό του ανθρώπου από τις αναμνήσεις αντίθετα τις ισχυροποίησε οργανώνοντας με υλικό τρόπο τη λειτουργία της μνήμης. Τα μνημεία ενώ μιλάνε για τον θάνατο είναι τα ίδια αθάνατα, σκεπάζοντας ατέρμονα τη μελαγχολία στο μητροπολιτικό πλήθος. Η ζωή έγινε ένα μοντάζ χρονικών λωρίδων, η μνήμη γκρο πλάνα του χρόνου, μεταλλάχτηκε η απεικόνιση των σχέσεων των ανθρώπων από οργανωμένη παράσταση για τα μάτια των θεών, στο διαστρεβλωμένο θέαμα της καπιταλιστικής συγκρότησης.