ΠΜΣ "Ψηφιακές Μορφές Τέχνης" (ΨΜΤ)

Permanent URI for this collection

https://artia.asfa.gr/handle/artia/11

Browse by

Results 1 - 20 of 70

Restricted access
Επίβλεψη
Βέλλου, Μαρίνα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Η ταινία διαρκεί επτά περίπου λεπτά. Είναι μυθοπλασία με στοιχεία βιντεο-αρτ. Η γυναικεία μορφή διασχίζει το χώρο με κατεύθυνση από τα δεξιά προς τα αριστερά περνόντας από οθόνη σε οθόνη . Οι τρεις οθόνες είναι μια προ-δήλωση των τρειών χώρων στους οποίους θα ξετυλιχτεί η κυρίως δράση : στα σύννεφα, κάτω από τη θάλασσα και πάνω στη στεριά. Τα σύννεφα δηλώνουν την επαφή της γυναίκας με των ανώτερο εαυτό της (το ταυτό). Η ταινία είναι βουβή. Ο χρόνος αλλάζει μέσα στο ασυνείδητο. Σε όλη τη διάρκειά της, η ταινία είναι μια πορεία από το εξαϋλωμένο στο υλικό, από το ονειρικό στο πραγματικό.
Restricted access
Ότι είναι ένα ταξίδι... : εικονοποίηση της αφήγησης με τη χρήση νέων τεχνολογιών : ταινία μικρού μήκους με χρήση εικαστικών έργων και δημιουργία συνθετικής κίνησης και βίντεο
Πολυμέρης, Σπύρος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Το ότι είναι ένα ταξίδι ... είναι μια ταινία που πραγματεύεται τη σχέση Φαντασίας και Πραγματικότητας μέσα από μιά εκδοχή-παραλλαγή του δον Κιχώτη. Η ταινία έχει γίνει κατα κύριο λόγο με τη χρήση Computer Animation αλλά και λήψη VIDEO χρησιμοποιώντας την τεχνική του BLUE BOX για να επιτευχθεί η ένθεση. Επίσης έχει χρησιμοποιηθεί και μονταριστεί υλικό από Documentaires αλλά και μια παράσταση μπαλέτου του δον Κιχώτη. Η ίδια η μίξη των εικαστικών μέσων για τη δημιουργία της ταινίας δίνει σάρκα και οστά στη συνύπαρξη φαντασίας και ρεαλισμού. Τα ζωγραφικά μοτίβα γίνονται υποδοχείς των τρισδιάστατων κατασκευών και της συνθετικής κίνησης, που με τη σειρά τους διεκδικούν το ζωγραφικό τους τοπίο.
Restricted access
Ανθρωπογεωγραφία
Ραυτόπουλος, Θεόδωρος, 1966- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Το αντικείμενο της τέχνης δεν κάνει ούτε ονειροβασίες ούτε κατασκευές. Η τέχνη είναι κατ' αρχήν η συνείδηση της δυστυχίας, όχι η θεραπεία της. Το αντικείμενο της τέχνης δεν περιγράφει την αλήθεια. Η αλήθεια δεν έχει ανάγκη να γίνει γνωστή, μήτε να περιγράφει, δεν μπορεί καν να γνωρίσει η ίδια τον εαυτό της. Αυτό δεν σημαίνει πως η τέχνη καταφάσκει έναν άλλο κόσμο, αν είναι αλήθεια πως έχει την αρχέγονη προέλευσή της όχι σ' έναν άλλο κόσμο αλλά στον άλλο του κάθε είδους κόσμου.
Restricted access
Αρνητική εντροπία : η χρήση των πολυμέσων, της βίντεο τέχνης και της ψηφιακής τεχνολογίας και η διαδικασία του θεατρικού γίγνεσθαι : από τη "θετική εντροπία" στην "αρνητική εντροπία" μιας θεατρικής παράστασης, μέσα από την αλληλεπίδρασή της με τον ψηφιακό κόσμο : διπλωματική εργασία
Προσύλης, Χρήστος, 1969- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2000)
Η γενική αρχή που υπεισέρχεται εδώ, είναι ο περίφημος Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής (αρχή της εντροπίας) και η εξίσου γνωστή στατιστική θεμελίωσή του. Στις σελίδες που θα ακολουθήσουν, θα προσπαθήσω να διερευνήσω και να περιγράφω τη λειτουργία της αρχής της εντροπίας στο καλλιτεχνικό γεγονός και ιδιαίτερα στη συμπεριφορά μιας θεατρικής παράστασης και της καλλιτεχνικής έκφρασής της, καθώς και τον τρόπο που οι ψηφιακές τέχνες και τα νέα μέσα μπορούν να επέμβουν στη συμπεριφορά αυτή, επηρεάζοντας - ασφαλώς - και το καλλιτεχνικό γεγονός. Πρέπει να γίνει σαφές, ότι στην παρούσα φάση η προσέγγιση είναι καθαρά καλλιτεχνική και τεκμηριώνεται μόνο ως προς το καλλιτεχνικό γεγονός. Οπωσδήποτε, μια οποιαδήποτε άλλη τεκμηρίωση είναι θεμιτή, εφ' όσον υπάρχουν οι δυνατότητες και η υλικοτεχνική υποδομή, ώστε να πραγματοποιηθεί. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη και η ιδιαιτερότητα του εγχειρήματος, όσον αφορά την ταυτόχρονη χρήση ιδιαίτερων και διαφορετικών μέσων καλλιτεχνικής έκφρασης. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η βίντεο τέχνη, η εικαστική προσέγγιση και οι διάφορες εκφράσεις των τεχνών μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας, συνυπάρχουν, αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοαναιρούνται, και -τελικά- οδηγούνται πειραματικά, σε μια ιδιάζουσα και -ενδεχομένως- διαφορετική, λειτουργικότητα και δυναμική. Το ζήτημα αυτό ενέχει το προσωπικό στοιχείο του υποφαινομένου, το σημείο φυγής της εκφραστικότητάς του και την υποκειμενικότητα των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων. Τεκμηριώνεται μόνο ως γεγονός έκφρασης καλλιτεχνικής, που υφίσταται και αποδίδεται από το δημιουργό placitum.
Restricted access
Lexikona : "ο λεκτικός χαρακτήρας της εικόνας, ο εικονικός χαρακτήρας του λόγου"
Σκαπετούλια, Κ. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2003)
To μεγάλο ενδιαφέρον που αποδίδεται στο πρόβλημα του σημείου και του νοήματος, χαρακτηρίζει το πολιτιστικό επίπεδου του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Η σύγκρουση ανάμεσα σ’ αυτό που φαίνεται και σ’ αυτό που είναι αληθινό, η ριζική διαφορά ανάμεσα στην εικόνα που μας δίνει η επιστήμη και στις τρέχουσες, οικείες παραστάσεις που έχουμε για τον κόσμο, έχουν τοποθετήσει τη σημείωση στο κέντρο του προβληματισμού της εποχής μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος με τον τρόπο που είναι οργανωμένη σήμερα η ζωή του στον «αιώνα των πληροφοριών», στην εποχή της on-line information (της ηλεκτρονικής επικοινωνίας) αντιμετωπίζει έναν όγκο επικοινωνιακών αναγκών. Τα συστήματα επικοινωνίας και κυρίως αυτά που μας ενδιαφέρουν εδώ του Λόγου και της εικόνας, έχουν περιοριστεί στο να μεταδίδουν πληροφορία και έτσι χάνοντας τα ειδοποιό τους χαρακτηριστικά, τείνουν να ταυτιστούν το ένα με το άλλο. Λειτουργούν ως καταναλωτικά προϊόντα απ’ τη στιγμή που αντιμετωπίζονται ως συμπτωματικά αντικείμενα τα οποία απλώς παρίστανται ως φόντο της ζωής. Τα συστήματα επικοινωνίας οφείλουν να επαναπροσδιορίσουν τα κυρίαρχα δομικά τους χαρακτηριστικά ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των νέων τεχνολογιών.
Restricted access
Παράλληλες πραγματικότητες
Αγαθός, Γιάννης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2003)
Στην εξελικτική του πορεία ο άνθρωπος προσπάθησε να βρει τρόπους αναπαραγωγής του αισθητού κόσμου. Τέχνη και φιλοσοφία ερμήνευσαν κατά περιόδους τον κόσμο αυτό, ως την αντανάκλαση μιας άλλης πραγματικότητας, διαφορετικής από αυτή που βιώνουμε. Γεννήθηκαν απόψεις του τύπου «...η πραγματικότητα μέσα στην οποία υπάρχουμε οντολογικά αποτελεί παράγωγο μιας τελειότερης πραγματικότητας» ή «...κάθε πράξη, σκέψη, αντίδρασή μας καθοδηγείται από μια ανώτερη δύναμη» ή «...ζούμε μέσα στο όνειρο που την ίδια στιγμή γεννά ο νους κάποιου όντος που ανήκει σε έναν άλλο κόσμο». Ο ήχος δεν τρέχει παράλληλα, ταυτόχρονα και στις τρεις προβολές, αλλά αυξομειώνεται η έντασή του αντίστοιχα στη προβολή που επιθυμείται να εστιάσει ο θεατής. Έτσι αποκτά σχετική βαρύτητα η δράση σε μια από τις τρεις προβολές. Το νέο σχήμα που προκύπτει από την ταυτόχρονη προβολή είναι ευέλικτο ως προς τους συνειρμούς που αφήνει να δημιουργηθούν στο μυαλό ενός «ανοιχτού» παρατηρητή και να συμπληρώσουν κατά βούληση τα αίτια των καταστάσεων.
Restricted access
Η παράσταση της επιθυμίας
Μιχαλάκη, Εύα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Το παρόν θεωρητικό μέρος της διπλωματικής εργασίας, αποτελείται από δύο τμήματα. Στο πρώτο, (σελ.: 04 - 31) παρατίθενται και αναλύονται μια σειρά από έννοιες, που σχετίζονται με το έργο και που χρησιμεύουν, από τη μία ως αφετηρία καλλιτεχνικής προβληματικής και από την άλλη, ως θεωρητική υποστήριξη. Το δεύτερο τμήμα (σελ.: 32 - 37) περιλαμβάνει μια σύντομη αναφορά στο πώς οι αρχαίοι ερμήνευαν τα κουκιά, και μια κωδικοποίηση του συμβολισμού που συνδέεται με αυτά. Τέλος παρατίθεται περιγραφή του έργου και των τεχνικών χαρακτηριστικών του.
Restricted access
Η έννοια της ταυτότητας
Παπαδάκη, Σταυρούλα, 1979- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Η έννοια της ταυτότητας -όντας αποσπασματική, αντιφατική και ρευστή απασχόλησε πολλούς φιλοσόφους, κοινωνιολόγους, ανθρωπολόγους κτλ. προπαντός από τις αρχές του 20ου αιώνα και μετά. Συνεπώς, είναι ανέφικτο να απαριθμηθούν ή και να αναλυθούν όλες οι θεωρίες, οι τάσεις και οι απόψεις σε μια εργασία σαν κι αυτή. Γι’ αυτό περιορίζεται κυρίως σε εννοιολογικές προσεγγίσεις, που δηλώνουν μια έμμεση σχέση και συνάφεια με το έργο τέχνης γενικά και την ταινία μικρού μήκους Το κεφάλι ειδικά. Υπάρχει λοιπόν μια εκτενέστερη αναφορά στις θεωρίες του υπαξισμού, του λόγου και της ψυχανάλυσης. Επίσης προβάλλεται η σχέση της ταυτότητας με τα προσωπεία και την τέχνη της εικόνας: κινηματογράφο, κόμικς. Τέλος, σκιαγραφείται το σύγχρονο οικονομικό και πολιτισμικό περιβάλλον, το οποίο αναδεικνύει νέες αντιλήψεις για την ταυτότητα, μετά την επισήμανση ότι αυτή διανύει μια περίοδο αβεβαιότητας και αμφισβήτησης, εφόσον διαμορφώνεται πια σε μια κοινωνία που παγκοσμιοποιείται και τείνει να γίνει ενιαία.
Restricted access
Εφαρμογές του διαδικτύου στην παραγωγή και διανομή ψηφιακού κινηματογράφου
Δεληνικόλας, Δημήτρης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Στην εργασία αυτή τον πρώτο ρόλο έχει η ψηφιακή τεχνολογία μέσα από δύο επιμέρους εφαρμογές της, τον ψηφιακό κινηματογράφο και το διαδίκτυο. Στην πράξη τα δύο αυτά μέσα είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής και ανάμιξης της ψηφιακής τεχνολογίας με δύο παλαιότερα και εξίσου ζωντανά και λειτουργικά μέσα. Το πρώτο είναι ο κινηματογράφος και στη περίπτωση του διαδικτύου, το τηλέφωνο. Ακολουθώντας την θέση του Panofsky μπορούμε να μελετήσουμε πώς οι καινοτομίες της ψηφιακής τεχνολογίας επηρέασαν και διαμόρφωσαν τα βασικότερα χαρακτηριστικά του νέου ψηφιακού κινηματογράφου, και πώς επίσης με τον συνδυασμό του ηλεκτρονικού υπολογιστή και της δικτύωσης των τηλεφωνικών γραμμών επιτεύχθηκε και διαμορφώθηκε η πρώτη μορφή διεθνούς διαδικτύου. Ακολουθώντας όμως την κατεύθυνση του Bazin μπορούμε να παρατηρήσουμε κάτι εξίσου σημαντικό. Το τρόπο με τον οποίον η διαμόρφωση των νέων αυτών μέσων έχει ήδη κατά μεγάλο βαθμό προκαθοριστεί από παλαιότερους κώδικες αντίληψης και αναπαράστασης, που μπορούμε να μελετήσουμε σε προηγούμενα μέσα επικοινωνίας και έκφρασης. Η ουσία είναι ότι η Τεχνολογία και η τέχνη, το κάθε μέσο και η χρήση του αλληλοκαθορίζονται δυναμικά και η μελέτη και των δύο δυναμικών αποκαλύπτει ενδιαφέρουσες πτυχές για την κατανόηση και των επιμέρους μέσων αλλά και της ίδιας της καλλιτεχνικής δραστηριότητας.
Restricted access
Παράλληλες πραγματικότητες
Τσιρίδου, Σουλτάνα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Η απόπειρα αποκρυπτογράφησης του καταλήγει σε αποτυχία λόγο έλλειψης απαντήσεων. Το μυστήριο της ύπαρξης του εξωτερικού κόσμου υφίσταται ακόμη. Η αιτιολόγηση του γιατί πράττουμε όπως πράττουμε, πιστεύουμε ότι πιστεύουμε σταματάει κάπου. Φαίνεται, αυτό που απομένει στον καθένα είναι η ανακάλυψη του κόσμου μέσα από τον εαυτό του, μέσω του νου. Όσο πιο πολύ προσπαθούμε να βγούμε έξω στον άγνωστο, παράξενο κόσμο τόσο πιο βαθιά βυθιζόμαστε στους λαβυρίνθους μέσα μας. Η συνείδηση αμφιταλαντεύεται ασταμάτητα ανάμεσα στο εγώ και στον κόσμο γεννώντας αβεβαιότητα για το τι είναι αλήθεια και τι ψέμα, τι πραγματικότητα και τι φαντασίωση. Υπάρχει ένας κόσμος ουδέτερος, πέρα από τις εκδοχές που δημιουργεί ο καθένας μας για αυτόν? Αυτό το «απέναντι», που κοινή συναινέσει ονομάζουμε πραγματικότητα, αποτελεί μια οργανωμένη πλάνη? Η πραγματικότητα, αν υπάρχει ως ολότητα και ως αντικειμενικότητα, έχει όρια και τα όρια αυτά βρίσκονται εκεί που ξεκινάνε άλλοι, εναλλακτικοί κόσμοι. Πόσο ρευστά είναι αυτά τα όρια ανάμεσα στον πραγματικό κόσμο και στους πλασματικούς, φανταστικούς κόσμους και ποιο ρόλο καλείται να παίξει εδώ η τέχνη? Για να αναδειχθεί η προβληματική που αφορά στην διφορούμενη έννοια της πραγματικότητας θα γίνει μια περιγραφή των σκέψεων κάποιων θεωρητικών στο πρώτο μέρος ξεκινώντας με τον Hilary Putnam. Πρόκειται για έναν θεωρητικό προβληματισμό που οδηγεί στο ζήτημα της σχέσης της τέχνης με την πραγματικότητα. Με δεδομένο ότι το πρακτικό της παρούσας εργασίας αποτελείται από μια ταινία μικρής διάρκειας σε βίντεο, θα ακολουθήσει μια συζήτηση για το πώς η τέχνη της κινούμενης εικόνας (εδώ γίνεται αναφορά στον κινηματογράφο και την τέχνη του βίντεο) ανταποκρίνεται στη προβληματική του αληθινού/φανταστικού και της αναπαράστασής τους. Τέλος θα υπάρξει μια περιγραφή της ταινίας και μια κριτική ανασκόπησή της αφού αναφερθούν και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στην προσπάθεια μου να μετατρέψω σε εικόνα αυτό που ήταν αρχικά μια ιδέα.
Restricted access
Η εικόνα ως μάρτυρας της πραγματικότητας και της φαντασίας
Τσιγδέμογλου, Ιωάννης (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Η εικόνα πράγματι είναι μαρτυρία, και η μαρτυρία συγκροτεί εικόνα. Η κάθε μορφής εικόνα αφηγείται τον πραγματικό ή φανταστικό κόσμο Η ανάγκη του ανθρώπου να περιγράφει την φύση, ή τεχνητά νοηματικά στοιχεία, από τα πανάρχαια χρόνια άφησε ίχνη παντού. Η όραση ως μία από τις βασικότερες αισθήσεις της ανθρώπινης οντότητας, μεταφέρει ως μέσο επικοινωνίας, στον εγκέφαλο εικόνες από το περιβάλλον διαρκώς, και με όλο το εύρος της οπτικής γωνίας που συλλαμβάνει η όραση. Όλοι οι άνθρωποι βλέπουμε, γνωρίζουμε, συνηθίζουμε το περιβάλλον, εντυπώνουμε πρόσωπα και καταστάσεις, ωθούμε στο υποσυνείδητο, και αναπλάθουμε παραστάσεις στον ύπνο, ή δημιουργούμε εικόνες σε στιγμές αυτοσυγκέντρωσης, νοσταλγίας, ή φαντασίωσης. Πρόκειται για μια αίσθηση η οποία πρωτοστατεί στην ύπαρξή μας και μας καθορίζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πάντα. Είναι αυτό που διασαφηνίζει ευκολότερα και σαφέστερα την ύπαρξη εννοιών, και το αποτέλεσμα γίνεται κατανοητό, αντικειμενικά, υπερβατικά, υποκειμενικά.
Restricted access
Film noir
Μαυρίδης, Κυριάκος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Το κείμενο αυτό, ως ένα από τα τέσσερα μέρη του θεωρητικού τμήματος της διπλωματικής μου εργασίας, αποσκοπεί σε μια σύντομη αλλά ελπίζω κατατοπιστική περιγραφή του έργου και σε μια σύνδεση του με τα υπόλοιπα θεωρητικά κομμάτια Προτού ξεκινήσω, για να μη φανώ ανακόλουθος με ό,τι έχω γράψει προηγουμένως, θα πρέπει να τονίσω ότι πέρα από την περιγραφή του έργου, όταν υπεισέρχομαι σε λεπτομέρειες και προθέσεις πίσω από το έργο, δεν έχω καμιά διάθεση να δώσω προνομιακή θέση στη δική μου ερμηνεία του έργου σε βάρος όλων των υπολοίπων. Κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο από τη στιγμή που δέχομαι (όχι ακριβώς αξιωματικά, αλλά εδώ δεν είναι ο κατάλληλος χώρος να το αποδείξω) ότι η ερμηνεία και ολοκλήρωση ενός κειμένου -έργου βρίσκεται στην πλευρά του αναγνώστη (γι’ αυτό κάθε φορά μοναδική κι ανεπανάληπτη) και όχι στην πλευρά του δημιουργού. Άλλωστε, μόλις ολοκληρώσεις τυπικά το έργο αρχίζεις να νοιώθεις πως έχει πάψει πια να είναι δικό σου, πως αποτελεί μια αυτόνομη ύπαρξη με τα δικά της μυστικά, τις δικές του ανεξερεύνητες ζώνες που σε καλεί να τα ανακαλύψεις -περνάς με άλλα λόγια στο αντίπερα στρατόπεδο, γίνεσαι κι εσύ αναγνώστης. Καμιά από τις απόψεις αυτές δεν όιεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας, το ξέρω. Όσον αφορά την περίπτωση που εξετάζουμε, αυτή δηλαδή της διπλωματικής μου, τώρα που γράφω τούτο το κείμενο δεν μου είναι εύκολο να διακρίνω τι από τα παρακάτω ανήκει στις αρχικές προθέσεις του έργου. Δεν θα το προσπαθήσω. Με σεβασμό προς τον Poe και τον Eco θα προσφέρω μια ποιητική, αναγνωρίζοντας όμως ότι πολλές από τις απόψεις που θα παραθέσω, δεν είναι αυτές με τις οποίες ξεκίνησα, αλλά απόψεις που ίσως προέρχονται, τουλάχιστον εν μέρες από τους ατέρμονες διάλογους με τους υπόλοιπους συντελεστές του έργου, από την ίδια την πορεία του έργου που σε κάποια σημεία με ξεπερνούσε και από το πλήθος των πολιτισμικών παραστάσεων (κείμενα, ταινίες κλπ.) που εξέλαβα οικειοθελώς και μη κατά την εκπόνηση της διπλωματικής και μετά.
Restricted access
Η έννοια του αρχείου
Σιμάκη, Σοφία, 1975- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Στην παρούσα θεωρητική εργασία προχώρησα σε μια έρευνα σχετικά με την έννοια του αρχείου, καθώς αυτή σχετίζεται με το έργο το οποίο παρουσιάζω, τόσο ως μέρος μιας διαδικασίας, όσο και ως ένα σημαντικό μέρος του έργου, στην τελική του διαμόρφωση. Ξεκινώντας, αναφέρομαι σε ορισμένα θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν το αρχείο ως έννοια, όπως αυτά αναπτύσσονται στο έργο των Ζακ Ντεριντά, Σίγκμουντ Φρόιντ και Konrand Lorenz, οι οποίοι προσεγγίζουν το θέμα με ένα τρόπο που ενδιαφέρει την εργασία μου στο σύνολο της. Στη συνέχεια, σε ένα δεύτερο μέρος, διερευνώ σχέσεις ανάμεσα στην έννοια του αρχείου και την εικόνα (την εικόνα ως μέρος ενός αρχείου, καθώς και την ανάλυση της), παραπέμποντας σε έργα των Walter Benjamin, Aby Warburg και άλλων. Τέλος, αναπτύσσω συσχετισμούς του θεωρητικού μέρους με την πρακτική εργασία.
Restricted access
Η ψυχή στο σώμα : η έννοια της "σωματικότητας" στην μοντέρνα και την μεταμοντέρνα ανίερη εποχή της μελαγχολίας
Λιβιτσάνου, Φιλιππίνα, 1967- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Η παρούσα θεωρητική εργασία είναι το αποτέλεσμα της πορείας στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα για την αναζήτηση της μορφής της σύγχρονης τέχνης και την βαθύτερη κατανόηση της. Ακολουθεί μια προσπάθεια διερεύνησης μέσα από θεωρίες των επιστημών: ψυχανάλυσης, ανθρωπολογίας, κοινωνιολογίας, φιλοσοφίας και των ιστορικών της τέχνης, για την τέχνη, όχι για να δώσει μια απάντηση αλλά να θέσει ένα ερώτημα. Ένα ερώτημα αγωνίας, για τα πάθη και την μοίρα των ανθρώπων που αποτελεί την μαρτυρία ενός καλλιτέχνη ο οποίος μπορεί να την καταθέσει μόνο με το έργο του. Η αναπαράσταση του σώματος στην τέχνη δεν μπορεί να διαχωριστεί από την εξέλιξη της επιστήμης αυτής καθ’αυτής, από την ανατομική περνώντας μέσα από την φυσιογνωμική, την φρενολογία και την ψυχανάλυση.
Restricted access
Νέες γεωμετρίες και τέχνη στις αρχές του εικοστού αιώνα
Αποστολίδου, Ηλιάνα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Κατά τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, η έννοια μιας τέταρτης διάστασης επέδρασε απελευθερωτικά στους καλλιτέχνες σχεδόν κάθε σημαντικού κινήματος, από τον γαλλικό κυβισμό μέχρι το σουρεαλισμό. Οι καλλιτεχνικές αυτές εκφράσεις εμπνέονταν από την ελευθερία απέναντι στους καθιερωμένους καλλιτεχνικούς νόμους. Όπως η ανακάλυψη της μη-ευκλείδειας γεωμετρίας δωσε μια ισχυρή βάση και ώθηση στην άποψη ότι τα μαθηματικά είναι ανεξάρτητα από την ύπαρξη, έτσι και η αφηρημένη ζωγραφική χτύπησε τις ρίζες των ιδεών περί καλλιτεχνικής μίμησης. Ο όρος τέταρτη διάσταση, χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην τέχνη των αρχών του 20ου αιώνα, για να δηλώσει μια ανώτερη διάσταση του χώρου, πέρα από την άμεση αισθητηριακή αντίληψη. Αυτή η έννοια ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής από το 1880 ως το 1920 περίπου.
Restricted access
Στοιχεία σκηνοθεσίας νέων μέσων
Νάσιος, Αχιλλέας, 1963- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Ανέκαθεν, όπως η ιστορία ομολογεί, ο άνθρωπος προσπαθούσε να σημασιοδοτήσει μέσω της Τέχνης, με ποικιλόμορφους τρόπους, βιωματικά μοντέλα, τα οποία επιδέχονται ερμηνείες. Αντικείμενα τα οποία δεν θα μπορούσαν να έχουν καμία απολύτως χρησιμότητα σ’ έναν κόσμο καθαρά υλικό, όχι μόνο δεν έπαψαν να παράγονται, αλλά ακόμη περισσότερο κατέστησαν σημαίνοντα. Η Τέχνη λοιπόν θα μπορούσε κάλλιστα, με ένα τέτοιο σκεπτικό, να θεωρηθεί ως αποτέλεσμα μιας ανθρώπινης ανάγκης, η οποία σχετίζεται με μια πραγματικότητα όχι τόσο υλική, όσο νοητικο-ψυχικο-πνευματική. Αφορά δηλαδή περισσότερο στο res cogitans και όχι στο res extensa της μεταφυσικής θεωρίας του Ντεκάρτ. Εφόσον βέβαια παραδεχτούμε ότι κάτι τέτοιο ισχύει, είναι σαν να δηλώνουμε αυτόματα τη συγκατάθεσή μας στο ότι προέρχεται (η Τέχνη) από έναν κόσμο άυλο, ο οποίος για κάποιους λόγους, είναι απαραίτητο έως αναγκαίο να «υλοποιηθεί». Η υλική του υπόσταση είναι και ο μοναδικός τρόπος ώστε να καταστεί πρωτίστως αισθητός και κατόπιν ερμηνείας, ίσως αντιληπτός. Η δυνατότητα μορφοποίησης ενός τέτοιου κόσμου δείχνει να αποτελεί τον κυρίαρχο προβληματισμό, αλλά ταυτόχρονα και την βασική ιδιότητα και ικανότητα του καλλιτέχνη, στον οποίο κάλλιστα θα μπορούσε να αποδοθεί ένας ρόλος παρόμοιος με αυτόν ενός παρατηρητή, που μεταφράζει ελεύθερα μια γλώσσα άυλη σε μιαν άλλη υλική.
Restricted access
Μουσική προσωπογραφία
Μαυρογιάννη, Αδαμαντία (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Η αρχική ιδέα αυτής της εργασίας ήταν η δημιουργία ενός ηχητικού πορτραίτου, μια αντιστοίχιση ανθρώπινων χαρακτηριστικών και μουσικών χαρακτηριστικών, με σκοπό την παραγωγή ενός, όσο το δυνατόν, μουσικού αποτελέσματος. Αρχικά, επιλέγεται μια φωτογραφία ενός προσώπου. Αυτή αναλύεται κατά τέτοιον τρόπο ώστε τα κύρια χαρακτηριστικά του προσώπου να περιγραφούν ποσοτικά- με διαβάθμιση από -1 ως 1. π.χ. μάτια από πολύ στρογγυλά ως πολύ σχιστά, πηγούνι από μυτερό ως στρογγυλό κ.λ,π.. Με τη βοήθεια έτοιμου λογισμικού, που διατίθεται ελεύθερο και το οποίο έχει ενσωματωμένες τις κύριες αρχές της σύγχρονης φυσιογνωμιστικής, το πρόσωπο κατατάσσεται σ’ έναν από τους πολλούς τύπους προσώπων και παρουσιάζονται δώδεκα βασικά χαρακτηριστικά του χαρακτήρα του. (Η παραπάνω διαδικασία γίνεται ως προετοιμασία, αφού η αναγνώριση προτύπου και ειδικά ανθρώπινου προσώπου σε πραγματικό χρόνο, είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση που ξέφευγε από τους στόχους και τις γνώσεις του δημιουργού της εργασίας).
Restricted access
Ψηφιακή τεχνολογία και κινηματογραφική δημιουργία : η φαντασία στην εξουσία;
Βενετόπουλος, Χαράλαμπος, 1973-; Φραγκόπουλος, Κωνσταντίνος (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Παρά το γεγονός ότι ο κόσμος μας βίωσε την περιπέτεια της τέχνης του 20ού αιώνα - και ως ένα βαθμό συνεχίζει να τη βιώνει - η διήγηση του Πλίνιου μοιάζει να συμπυκνώνει για μας ορισμένες «αδιαμφισβήτητες αλήθειες» σχετικά με το τι είναι η ζωγραφική, τόσο μάλιστα που μας φαίνεται ότι αυτή η απόλυτα πιστή αποτύπωση της όψης των πραγμάτων είναι και η «φυσική αντίληψη» της τέχνης. Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η πορεία που ακολουθεί η τέχνη στην αρχαία Ελλάδα σχετίζεται με το πνεύμα του ανθρωπισμού, το ενδιαφέρον για το άτομο, για τα προσωπικά του βιώματα, τα συναισθήματα και τις αγωνίες, που προαναγγέλλεται από τα ομηρικά έπη και τη λυρική ποίηση, πριν το δούμε να εκφράζεται και στις εικαστικές τέχνες. Σε επιβεβαίωση μιας τέτοιας άποψης έρχεται η Αναγέννηση που δείχνει πως το πνεύμα του ανθρωπισμού όντως συμπορεύεται με μια τάση παραστατικής τέχνης που επιδιώκει το τέλειο αντίγραφο της όψης των πραγμάτων. Αν ισχύει αυτό, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι καθώς ο δυτικός πολιτισμός, βασισμένος σ’ αυτό το ανθρωπιστικό πνεύμα, εξαπλώνεται και «παγκοσμιοποιείται», το εικονιστικό «πρότυπο» του τέλειου ομοιώματος, που ξεκινά στην αρχαία Ελλάδα και ολοκληρώνεται με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, γίνεται δεκτό και κατανοητό σε όλο τον πλανήτη.
Restricted access
Πέρα από τα όρια της μνήμης
Μαραγκάκη, Εύα (Μεταπτυχιακή εργασία, 2005)
Στο θεωρητικό μέρος της διπλωματικής μου εργασίας, παρατίθενται και αναλύονται μια σειρά από έννοιες, που σχετίζονται με το έργο και που χρησιμεύουν, από τη μια ως αφετηρία καλλιτεχνικής προβληματικής και από την άλλη ως θεωρητική υποστήριξη. Το έργο είναι μια απόπειρα αναπαράστασης του κύκλου της ζωής, που συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο - γέννηση, θάνατος, αναγέννηση - με κεντρικό άξονα τη μνήμη και τη σχέση της με τις τρεις αυτές φάσεις που αποτελούν τον κύκλο. Ξεκινώντας από τον ορισμό της μνήμης και τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της, συνεχίζω ερευνώντας τη θέση, τον προσανατολισμό και τον ρόλο της μνήμης μέσα στις αρχαίες κοινωνίες με προφορική καθαρά παράδοση. Τα τεκμήρια που χρησιμεύουν σαν βάση αυτής της έρευνας, αναφέρονται στη θεοποίηση της μνήμης και στην επεξεργασία μιας πλούσιας μυθολογίας γύρω από την ανάμνηση στην αρχαία Ελλάδα. Αναλύονται θέματα όπως η λειτουργία των ονείρων, το ευρύ πεδίο του ασυνείδητου και η διαδικασία της ύπνωσης, που έχουν σχέση με την πληροφορία, την ανάμνηση και την αφήγηση. Ολοκληρώνω με τους συμβολισμούς γύρω από τη Γυναίκα - Μητέρα ως φορέα ζωής και πως εντάσσεται τελικά η μνήμη σε μια παράδοση σε σχέση με τη γονιμότητα.
Restricted access
Η έννοια του βλέμματος
Πάττα, Λήδα, 1972- (Μεταπτυχιακή εργασία, 2006)
Η έννοια του βλέμματος, πολύπλοκη, αμφιλεγόμενη και αινιγματική, απασχόλησε φιλόσοφους, ιστορικούς της τέχνης και θεωρητικούς γενικότερα κυρίως από τον 20° αιώνα και μετά. Οι θεωρητικές προσεγγίσεις και αναλύσεις που έχουν γίνει πάνω στο βλέμμα είναι πολλές και διαφόρων κατευθύνσεων. Δεδομένου του αδύνατου της παρουσίασης του συνόλου των κατευθύνσεων, η εργασία αυτή θα περιοριστεί σε εκείνες που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το καλλιτεχνικό έργο που πρόκειται να παρουσιαστεί. Πιο συγκεκριμένα: Στο πρώτο μέρος, υπάρχει μία εκτενής αναφορά στις θεωρίες του φεμινισμού, της ψυχανάλυσης και στην κοινωνική θεωρία. Στη συνέχεια προτείνεται η σχέση της έννοιας του βλέμματος με την έννοια της αυτοσυνείδησης, στα πλαίσια της τέχνης ως μιας διαδικασίας αφύπνισης, με αναφορές σε συγκεκριμένα παραδείγματα στην ιστορία της τέχνης. Στο δεύτερο μέρος, μέσα από την αναλυτική περιγραφή του καλλιτεχνικού έργου, προβάλλεται μια απόπειρα έρευνας του βλέμματος μέσα από την ίδια την καλλιτεχνική πράξη.