Η Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία "Τέχνη" και η πρόσληψη της αφαίρεσης στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο 1951-1967
Title in english
The Macedonian Artistic Society "Techni" and the reception of abstract art in Thessaloniki in 1951-1967
View or Download Files
Embargo lift
2022-09-30
Type
Μεταπτυχιακή εργασία
Date
2022
Author
Advisor
Examining Committee
Βρατσκίδου, Ελεονώρα
Δασκαλοθανάσης, Νίκος, 1961-
Δασκαλοθανάσης, Νίκος, 1961-
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
ΠΜΣ Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΜΕΘΙΣΤΕ)
Keywords in english
Macedonian Artistic Society «Techni», Thessaloniki, Abstractionism, Abstract art, Andronikos Manolis 1919-1995, Fatouros Dimitris 1928-2020
Abstract
Η εργασία με τίτλο «H Mακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία και η πρόσληψη της Αφαίρεσης στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο 1951-1967» επιχειρεί να εξετάσει το ρόλο που διαδραμάτισε το καλλιτεχνικό σωματείο της ʺΤέχνηςʺ στο εικαστικό περιβάλλον της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης και να διερευνήσει αν και σε ποιο βαθμό συνέβαλλε με τις δραστηριότητες της στην πρόσληψη της αφηρημένης τέχνης στη Θεσσαλονίκη. Η έρευνα εστιάζει τόσο στον κριτικό λόγο που άρθρωσε το σωματείο μέσα από το δελτίο «Η Τέχνη στη Θεσσαλονίκη» όσο και στην εκθεσιακή πολιτική που ακολούθησε κατά την εξεταζόμενη περίοδο προκειμένου να ανιχνεύσει την θέση που πήρε απέναντι στο κυρίαρχο ζήτημα της Αφαίρεσης που σταδιακά διείσδυε στον ελληνικό χώρο και αμφισβητούσε την παραδοσιακή παραστατικότητα Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας επιχειρείται μια συνοπτική αναφορά στο ελληνικό και διεθνές μεταπολεμικό περιβάλλον των αρχών της δεκαετίας του 1950 προκειμένου να δοθεί το ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου βρισκόταν η Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα η Θεσσαλονίκη και να κατανοηθούν οι συνθήκες μέσα στις οποίες εκκολάφθηκε και υλοποιήθηκε η δημιουργία του πολιτιστικού σωματείου «Τέχνη». Το δεύτερο κεφάλαιο ιχνηλατεί την μετεμφυλιακή πολιτιστική φυσιογνωμία της πόλης της Θεσσαλονίκης και εξετάζει την πνευματική κίνηση που παρουσίαζε για να διαπιστώσει το διανοητικό και πνευματικό κλίμα που επικρατούσε την εποχή που πάρθηκε η απόφαση για την ίδρυση της Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας. Στο τρίτο κεφάλαιο παρακολουθούμε την πορεία προς την δημιουργία του πολιτιστικού σωματείου «Τέχνη» από την εποχή της σύλληψης της ως ιδέας την περίοδο της Κατοχής μέχρι την ίδρυση της τον Ιούλιο του 1951 ενώ γίνεται μια αναφορά στην πρώιμη υποδοχή της αφηρημένης τέχνης στην Ελλάδα την ίδια περίοδο μέσα από την συνοπτική εξέταση συγκεκριμένων εκθέσεων. Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζεται η συζήτηση που αναπτύχθηκε γύρω από την αφηρημένη τέχνη μέσα από το περιοδικό Η Τέχνη στη Θεσσαλονίκη η οποία σε μεγάλο βαθμό καθορίστηκε από τις θεωρητικές θέσεις και τις απόψεις που κατά καιρούς διατύπωνε στην κριτική που ασκούσε ο Μανόλης Ανδρόνικος. Μέσα από τα κείμενα αυτά γίνεται φανερή η σταδιακή διείσδυση και επικράτηση της Αφαίρεσης στη Θεσσαλονίκη καθώς και οι διαφορετικές αντιλήψεις που επικρατούσαν γύρω από το πιο καθοριστικό εικαστικό ζήτημα εκείνη την περίοδο. Στο πέμπτο κεφάλαιο εξετάζεται η πλούσια εκθεσιακή δραστηριότητα της Μ.Κ.Ε από το 1960 και μετά και παρουσιάζονται οι σημαντικότερες εκθέσεις αφηρημένης τέχνης που διοργάνωσε καθώς και οι αντιδράσεις που αυτές προκάλεσαν σε όσους αντιλαμβάνονταν την συστηματική προβολή της Αφαίρεσης μέσω του πολιτιστικού σωματείου ως μία προσπάθεια επιβολής της εκ μέρους του. Τέλος, στο τελευταίο μέρος της εργασίας αναλύονται τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης μελέτης
Abstract in english
The thesis entitled «Τhe Macedonian Artistic Society «Techni» and the reception of abstract art in Thessaloniki in 1951-1967», attempts to examine the role in which the artistic union «Techni» played in the visual environment of post-war Thessaloniki and to investigate whether and to what extent it contributed with its activities in the reception of abstract art in Thessaloniki. The research focuses both on the critical discourse articulated by the association through the bulletin «Αrt in Thessaloniki» and on the exhibition policy that followed during the considered period in order to detect its position regarding the dominant issue of Abstractionism which had gradually penetrated the Greek art scene and challenging traditional representation. In the first chapter a brief reference is made to the Greek and international postwar environment of the early 1950s in order to give the historical and political context in which Greece was at the time and to understand the conditions in which the creation of the cultural association «Τechni» was incubated and implemented. The second chapter traces the post-civilian cultural physiognomy of the city of Thessaloniki and examines the intellectual movement that was presented in order to ascertain the mental and spiritual climate prevailed at the time when the decision to establish the Macedonian Artistic Society was taken. In the third chapter we are following the course towards the creation of the cultural association «Τechni» from the time of its conception as an idea during the German Occupation period until its founding in July 1951 whilst a reference is made to the early reception of abstract art in Greece during the same period through a brief review of selected exhibitions. The fourth chapter examines the discussion that was developed regarding abstract art through the magazine «Αrt in Thessaloniki» which was largely determined from theoretical positions and views that were occasionally expressed by Manolis Andronikos in his critiques. Through these texts the gradual penetration and predominance of Abstractionism in Thessaloniki becomes apparent as well as the different perceptions that prevailed around the most decisive artistic issue at that time. The fifth chapter examines the abundant exhibition activity of the Macedonian Artistic Society since 1960 and highlights the most important abstract art exhibitions it organized as well as the reactions which they provoked to those who perceived this systematic promotion of abstract art through the cultural association as an attempt to enforce it on its part. Finally, the last part of the thesis analyses the conclusions of this study. Keywords Macedonian Artistic Society «Techni», Thessaloniki, Abstractionism, abstract art, Manolis Andronikos, Dimitris Fatouros
Description
Περιέχει βιβλιογραφία
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές