Tomorrow-morrow land : μέλλον και δυστοπία στην μαζική κουλτούρα
Title in english
View or Download Files
Embargo lift
Type
Μεταπτυχιακή εργασία
Date
2021
Author
Advisor
Examining Committee
Βελώνης, Κωστής, 1968-
Ερηνάκης, Νικόλαος
Ερηνάκης, Νικόλαος
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Εικαστικών Τεχνών
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
ΠΜΣ "Εικαστικές Τέχνες" (ΜΕΤ)
Keywords in english
Dystopia, Crash, Science fiction, Mass culture, Disaster
Abstract
Το παρόν κείμενο πρόκειται για μία απόπειρα οριοθέτησης του θεωρητικού πλαισίου που συνοδεύει τα εικαστικά έργα της σειράς Tomorrow-morrow land. Τα βασικά θέματα, οι βασικές έννοιες οι οποίες μας αφορούν είναι η φαντασία του μέλλοντος, δηλαδή το πως φαντάστηκε ο άνθρωπος το μέλλον του σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, και το συμβάν του ατυχήματος, έννοια συγγενική με αυτήν της καταστροφής, καθώς και οι μορφές αναπαράστασής του. Εν ολίγοις, το ενδιαφέρον μας εστιάζεται στο πως οι μελλοντικές προβλέψεις μεταμορφώθηκαν τόσο ριζικά από τον άκρατο ουτοπισμό των προπολεμικών κοινωνιών των πρώτων σχεδόν 15 ετών του 20ού αιώνα στη γενικευμένη τάση προς απαισιοδοξία, μερικές φορές στα όρια του χλιασμού, στις τελευταίες δεκαετίες του ίδου αιώνα και γιατί το ατύχημα, η καταστροφή και η δυστοπία δείχνουν να μας ασκούν μία τόσο μεγάλη έλξη. Η "οδός" μέσω της οποίας θα αναλύσουμε αυτή τη πορεία είναι μία οδός στρωμένη από πολιτισμικά προϊόντα και κυρίως αυτά της μαζικής κουλτούρας. Η έρευνα περιορίζεται σε έναν μικρό αστερισμό έργων τέχνης, μανιφέστων, ταινιών και προσωπικοτήτων του αιώνα που μας πέρασε. Ιδιαίτερα οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας αποτέλεσαν κλειδί στην παρούσα ανάλυση. Παραδόξως, πολλές φορές είναι η βιομηχανία του Hollywood που έπιανε πρώτη το παλμό της εποχής ή τους φόβους αυτής. Το κείμενο ξεκινάει με μια σύντομη περιήγηση στη "φαντασία της καταστροφής", μία σύγκριση του ομώνυμου δοκιμίου της Susan Sontag, γραμμένο στη δεκαετία του '60 με τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας των δεκαετιών '80 και '90. Πώς άλλαξαν οι συλλογικοί φόβοι μας από την πρώτη στις δεύτερες και τι συνέβαινε παράλληλα ιστορικά. Έπειτα, εισέρχεται μία άλλη οπτική, εκ διαμέτρου αντίθετη από τις διστακτικές, σχεδόν φοβικές, αναφορικά με το μέλλον, κινηματογραφικές δυστροπίες. Ο λόγος για τον Fillipo Marinetti και το πρώτο Μανιφέστο του Φουτουρισμού. Εδώ το μέλλον μόνο δυσοίωνο δεν μοιάζει. Η τεχνολογία, εξέχων παράγοντας στις φαντασιώσεις μας για το μέλλον, συχνά με αρνητικά χαρακτηριστικά, εδώ αντιμετωπίζεται ως η δύναμη που θα μας σπρώξει με ορμή στο "καλύτερα αύριο". Η έρευνα προχωράει με μια περαιτέρω ανάλυση των κινηματογραφικών συμπάντων των ταινιών σε σύγκριση με τις ιδέες των Sontag και Marinetti. Τα τελευταία δύο κεφάλαια αφορούν στο προσωπικό μου εικαστικό έργό. Η σειρά Death and disaster in America του Andy Warhol, έργα που παίζουν σημαντικό ρόλο ως αναφορά στο δικό μου έργο, αναλύεται με σκοπό να ρίξει κάποιο φως στους μηχανισμούς που δημιούργησαν αυτή την άνθιση και δημοφιλία των δυστοπικών ταινιών στις τελευταίες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα. Η εργασία κλέινει με μία σύντομη αναφορά και κάποιες σκέψεις πάνω στην έννοια του ατυχήματος, όπως τη θέτει ο Paul Virillio, μαζί με μία διευκρίνιση σχετικά με τις διαφορές των αναπαραστατικών επιλογών μου σε σχέση με τα έργα που παρουζιάσονται στο κείμενο.
Abstract in english
This text is an attempt to define the theoretical framework that accompanies the visual works of the Tomorrow-morrow Land series. The main issues and concepts that concern us are the imagination of the future, that is, how man imagined his future throughout the 20th century, and the event of the accident, a concept related to that of disaster, as well as the forms of its representation. In short, our interest is focused on how future predictions were so radically transformed by the unbridled utopianism of pre-war societies of the first 15 years of the 20th century to the general trend towards pessimism -sometimes on the verge of extinction- in the last decades of the same century and why accident, destruction and dystopia seem to attract us so much. The "road" through which we will analyze this course is one paved with cultural products, and especially those with mass culture origins. The research is limited to a small constellation of works of art, manifestos, films and personalities of the past century. Science fiction films in particular have been key in this analysis. Surprisingly, it is often the industry of Hollywood that first caught the pulse of that era or its fears. The text begins with a brief tour of the "fantasy of disaster", a comparison of Susan Sontag's essay of the same name, written in the '60s, with the science fiction films of the' 80s and '90s. How did our collective fears change from the first to the second and what was happening at the same time historically. Then comes another perspective, diametrically opposed to the hesitant -almost phobic- cinematic dystopias about the future. The perspective in
question is Filippo Marinetti’s and his first Manifesto of Futurism. Here the future does not look ominous. Technology, a prominent factor in our fantasies for the future, often with negative characteristics, is treated here as the force that will push us with urge towards the future. The research proceeds with a further analysis of the cinematic universes of the films in comparison with the ideas of Sontag and Marinetti. The last two chapters of the thesis are about my personal artwork. Andy Warhol's Death and Disaster in America series, works that play an important role as a reference to my work, are analyzed in order to shed some light on the mechanisms that created this popularity of dystopian films in the last decades of the 20th century. The paper closes with a brief reference and some thoughts on the concept of accident, as posed by Paul Virilio, along with a clarification of the differences between my representational choices and the works presented in the text.
Description
Βιβλιογραφία: σ. 41
Dvd-roms: Κείμενο της διπλωματικής εργασίας και photos έργων
Dvd-roms: Κείμενο της διπλωματικής εργασίας και photos έργων
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές