«Συντηρώντας τη νεοελληνική τέχνη»: Η περίπτωση του στο μέτωτο του Βάσου Γερμενή μέσα από την οπτική του συντηρητή Γιαννή Σπανού
Title in english
"Conserving Modern Greek Art": The Case of On the Front by Vasos Germenis Through the Perspective of Conservator Giannis Spanos
View or Download Files
Embargo lift
Type
Μεταπτυχιακή εργασία
Master Thesis
Master Thesis
Date
2025-02-14
Author
Advisor
Examining Committee
Ιωαννίδης, Κώστας
Γερογιάννη, Ειρήνη
Γερογιάννη, Ειρήνη
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Athens School of Fine Arts
Athens School of Fine Arts
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Department of Art Theory and History
Department of Art Theory and History
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
ΠΜΣ Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΜΕΘΙΣΤΕ)
Keywords in english
Greek modern painting, On the Front, Vasos Germenis, Art conservation
Abstract
Η παρούσα μελέτη διερευνά τη σχέση μεταξύ ιστορίας της τέχνης και συντήρησης έργων τέχνης, εστιάζοντας στη διαδικασία συντήρησης μιας ελαιογραφίας της νεοελληνικής ζωγραφικής, Στο μέτωπο του Βάσου Γερμενή (1896-1966). Κεντρικός άξονας της έρευνας είναι οι αποφάσεις που λαμβάνει ο συντηρητής σχετικά με το τι διατηρείται και τι απορρίπτεται από την ιστορία ενός έργου, καθώς και ο ρόλος της συντήρησης στη διευκόλυνση της έρευνας των ιστορικών τέχνης, συμβάλλοντας στην πληρέστερη κατανόηση του δημιουργού του. Η εργασία δομείται σε τρία κεφάλαια. Το πρώτο εξετάζει τη θεωρία της συντήρησης, το δεύτερο επικεντρώνεται στη ζωή και το έργο του Γερμενή, ενώ το τρίτο αναλύει τη διαδικασία συντήρησης της ελαιογραφίας Στο μέτωπο και διατυπώνει τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας. Η πρωτοτυπία της μελέτης έγκειται στη συστηματική διερεύνηση του έργου ενός καλλιτέχνη που έως σήμερα δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. Οι αποσπασματικές αναφορές στο έργο του Γερμενή εξετάστηκαν για πρώτη φορά χρονολογικά και συγκριτικά, εντάσσοντάς τον στο ιστορικό και καλλιτεχνικό του πλαίσιο. Η έρευνα βασίστηκε σε αρχειακό υλικό, με έμφαση σε πρωτογενείς πηγές, όπως εφημερίδες και περιοδικά της εποχής, κατάλογοι και προσκλήσεις εκθέσεων, καθώς και άλλα έγγραφα που καλύπτουν την περίοδο από τη δεκαετία του 1920 έως και τη δεκαετία του 1960. Το υλικό αυτό εντοπίστηκε κυρίως στη βιβλιοθήκη της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου και στο Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (Ε.Ε.Τ.Ε.). Παράλληλα, η έρευνα επεκτάθηκε στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας και στο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, όπου αναζητήθηκαν έργα που σχετίζονται με την πολεμική θεματογραφία του ζωγράφου. Για τη διευκόλυνση της ανάγνωσης και αξιοποίησης των ευρημάτων, η μελέτη συνοδεύεται από έξι παραρτήματα που παρέχουν συμπληρωματικές πληροφορίες για διάφορες πτυχές του έργου του Γερμενή. Παρά τις προκλήσεις και τις αντιφάσεις που προέκυψαν, η έρευνα προσφέρει ένα ερμηνευτικό πλαίσιο για τον καλλιτέχνη και τη συμβολή του, θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω μελέτες. Επιπλέον, αναδεικνύει τη σημασία της συντήρησης έργων τέχνης όχι μόνο ως τεχνικής διαδικασίας, αλλά και ως εργαλείου ιστορικής έρευνας.
Abstract in english
This study explores the relationship between art history and art conservation, focusing on the conservation process of a Greek modern oil painting, On the Front by Vasos Germenis (1896–1966). The central axis of the research is the decisions made by the conservator regarding what is preserved and what is discarded from an artwork’s history, as well as the role of conservation in facilitating art historical research and contributing to a more comprehensive understanding of the artist. The thesis is structured into three chapters. The first examines conservation theory, the second focuses on the life and work of Germenis, and the third analyzes the conservation process of On the Front, presenting the key findings of the research. The originality of the study lies in the systematic investigation of an artist whose work has not yet been extensively studied. The scattered references to Germenis’s oeuvre were examined for the first time in a chronological and comparative manner, situating him within his historical and artistic context. The research was based on archival material, with an emphasis on primary sources such as period newspapers and magazines, exhibition catalogs and invitations, as well as other documents covering the period from the 1920s to the 1960s. This material was primarily located in The Library and Archive of National Gallery – Alexandros Soutzos Museum and the Chamber Of Fine Arts Of Greece (EETE). Additionally, the research extended to the Athens War Museum and the Hellenic Maritime Museum, where works related to the artist’s military-themed paintings were investigated. To facilitate the reading and use of the findings, the study is accompanied by six appendices that provide supplementary information on various aspects of Germenis’s work. Despite the challenges and contradictions encountered, this research offers an interpretative framework for the artist and his contribution, laying the groundwork for further studies. Furthermore, it highlights the significance of art conservation not only as a technical process but also as a tool for historical research.