Ο Νίκος Βέλμος και το «Άσυλον Τέχνης»
Title in english
Embargo lift
Type
Πτυχιακή εργασία
Date
2020-07
Author
Advisor
Examining Committee
Δασκαλοθανάσης, Νίκος, 1961-
Τενεκετζής, Αλέξανδρος
Τενεκετζής, Αλέξανδρος
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
Keywords in english
Abstract
Το 1955 η Αριάδνη Βέλμου εξέδωσε ένα μικρό βιβλίο με ποιήματα υπό τον τίτλο «Πικρά Τραγούδια». Ανοίγει με την «Ιδέα» όπου μιλάει για τον αδελφό της Νίκο Βέλμο (1890- 1930). Αναρωτιέται: «Να πέθανε ή μήπως τάχα ζει / τώρα όπου το πνεύμα του αρχίζει να φουντώνη». «Έγινε ιδέα» κατά την εσωτερική της κραυγή «που όλο και μεγαλώνει». Κατατρέχει την Αριάδνη ως προσωπική ανάμνηση, αλλά την ίδια στιγμή ο Βέλμος έγινε ιδέα που διαδόθηκε στον κόσμο της τέχνης του ελληνικού Μεσοπολέμου, με το περιοδικό του Φραγκέλιο και τη μετατροπή του σπιτιού του σε αίθουσα τέχνης που ονόμασε Άσυλον Τέχνης. Όταν έφυγε απρόσμενα από τη ζωή, ουδείς στην Αθήνα του 1930 πίστευε ότι θα ξεχαστεί. Όμως η ιστορία παίζει παράξενα παιχνίδια και σήμερα είναι μάλλον άγνωστος σε μεγάλο βαθμό με λίγες εξαιρέσεις. Τι είδους ιδέα, λοιπόν, ήταν ο Βέλμος; Το ερώτημα θα παραμείνει ανοιχτό προκειμένου να αφεθεί ελεύθερο το πεδίο αναστοχασμού που ερμηνεύει και επανερμηνεύει το παρελθόν, πρόσωπα και ιστορίες, με ποικίλους τρόπους κάθε φορά. Το πολυδιάστατο έργο του Βέλμου θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο ξεχωριστών ερευνών προκειμένου να εξεταστεί με την προσοχή που του αξίζει. Ένα μέρος αυτού αφορά το Άσυλον Τέχνης που με απασχολεί επί του παρόντος. Η έρευνά μου μεθοδολογικά κινήθηκε αφενός στη δευτερογενή βιβλιογραφία και αφετέρου στα γραπτά του ίδιου του Βέλμου ως πρωτογενείς πηγές. Ακόμη περισσότερο κατευθύνθηκα στον Τύπο της εποχής που απέδωσε στοιχεία συνδράμοντας σε μια πιο ακριβή ιστορική καταγραφή. Στη διάρθρωση που ακολουθεί, στο πρώτο κεφάλαιο επιχειρώ να συστήσω τον Νίκο Βέλμο με ένα ιχνογράφημα από τη ζωή και το έργο του. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναφέρομαι στο ιστορικό συγκείμενο, στις απόψεις του Βέλμου περί τέχνης καθώς και στις αίθουσες τέχνης και τις εκθέσεις ιδιαίτερα της περιόδου 1927-1930. Μέσα σε ποιο πλαίσιο ανοίγει ο Βέλμος την δική του αίθουσα τέχνης; Τι να σήμαινε η απόρριψη της φωτογραφικότητας που ευαγγελιζόταν; Πώς έβλεπαν οι σύγχρονοί του την άνθηση των καλλιτεχνικών εκθέσεων; Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το Άσυλον Τέχνης και το καλλιτεχνικό του όραμα, οι εκθέσεις που φιλοξένησε και η σύγχρονη υποδοχή τους. Για πρώτη φορά γίνεται μια λεπτομερής καταγραφή που «ζωντανεύει» τις εκθέσεις του Ασύλου Τέχνης με στοιχεία που τεκμηριώνουν τη δράση του και αυτή είναι η ερευνητική μου συμβολή. Αντί επιλόγου θέτω το ζήτημα εάν ο φραγγελοφόρος μαχητής αποτελεί μια περίπτωση πρωτοπορίας στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης.
Abstract in english
Description
Περιέχει βιβλιογραφία
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές