Μνήμη και φωτογραφία
Title in english
View or Download Files
Embargo lift
Type
Μεταπτυχιακή εργασία
Date
2022
Author
Advisor
Examining Committee
Λιτσαρδοπούλου, Ναυσικά
Πούλος, Παναγιώτης, 1954-
Πούλος, Παναγιώτης, 1954-
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Εικαστικών Τεχνών
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
ΠΜΣ "Εικαστικές Τέχνες" (ΜΕΤ)
Keywords in english
Abstract
Σκοπός αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνήσει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το χώρο και τα αντικείμενα γύρω μας και πώς η φωτογραφία μπορεί να μας βοηθήσει να ανακαλέσουμε την εμπειρία αυτή. Το σώμα μας είναι το μόνο μας μέσο για να βιώσουμε τη σχέση μας με τον κόσμο και τον χώρο. Η φωτογράφιση μπορεί να ιδωθεί ως μια πράξη που με μηχανικό της μέσο λειτουργεί ως προέκταση της αντίληψης αλλά και της μνήμης.
Η εργασία αντλεί από τη Φαινομενολογία της Αντίληψης του Maurice Merleau-Ponty, τα κείμενα του Roland Barthes και του Henri Bergson και του Henry Cartier-Bresson. Συχνά μπορεί να αισθανόμαστε την ανάμνηση ως ένα μέλος-φάντασμα που επιστρέφει. Όπως η χωρική εμπειρία προοπτική, υπάρχει και η χρονική και την αντιλαμβανόμαστε από ένα συγκεκριμένο σημείο στο παρόν και στο εδώ και προσπαθούμε να έχουμε μια εποπτεία της στιγμής αλλά και του συνεχούς. Η φωτογράφιση αποτελεί ένα συμβάν εκδήλωσης επιθυμίας το οποίο υλοποιείται στο παρόν με μηχανικό τρόπο και μέσο. Φωτογραφίζουμε κάτι γιατί το επιθυμούμε εκείνη τη στιγμή, αλλά για να το διατηρήσουμε στο μέλλον, για να αποδεσμεύσουμε το μυαλό μας από την προσπάθεια συγκράτησης της εικόνας σε μια αποφασιστική στιγμή.
Η φωτογραφία είναι επίσης ένα μέσο ιστορικής καταγραφής, και μπορεί να μας μιλά με πλάγιες λαλιές. Έτσι εξετάζεται και η πλευρά της καταγραφής αλλά και της πρόσληψης. Οι φωτογραφίες που μας συγκινούν, εντοπίζονται ως κοινοί τόποι, μας “συμβαίνουν”. Η φωτογραφία δηλώνει και ζητάει την εστίαση της προσοχής μας σε ένα συγκεκριμένο χώρο, αντικείμενο ή άνθρωπο και παράλληλα δηλώνει την παρουσία του φωτογράφου εκεί και την επιλογή του. Πρόκειται για την καταγραφή μιας συνάντησης του βλέμματος με τα πράγματα.
Η φωτογραφία φαίνεται σαν να διεκδικεί να είναι η ίδια η ανάμνηση χωρίς όμως να φέρει μυρωδιά, υφή, θερμοκρασία, ήχο ή να μπορεί με οποιονδήποτε τρόπο πέρα από την περίπτωση συνοδείας της από κάποιου είδους διεργασία μνημόνευσης, να ενεργοποιήσει την εμπειρία κάποιας από τις υπόλοιπες αισθήσεις. Αναπόφευκτα, η ίδια η επεξεργασία μιας σκηνής από το φωτογράφο ή κατά τη διάρκεια της μετέπειτα επεξεργασίας της σε εικόνα, επηρεάζει τον τρόπο που ανασύρουμε και αναδιαμορφώνουμε το παρελθόν μας. Η φωτογραφία έρχεται και επικάθεται, επικαλύπτει σαν στρώση τα προηγούμενα μας, καθώς μια νέα εικόνα αντικαθιστά την παλιά. Δηλαδή κατά τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί και η μνήμη. Η εργασία μας αυτή, αποτελεί μια προσπάθεια διερεύνησης των δυνατοτήτων της φωτογραφίας ως μέσο καταγραφής και αφήγησης. Ίσως να είναι μια διαδικασία και μια πορεία προς την αποδοχή της αδυναμίας της φωτογραφίας να λειτουργήσει ως απόλυτο μέσο διάσωσης της μνήμης και της στιγμής.
Abstract in english
The purpose of this thesis is to investigate the way we perceive space and objects around us and how photography can help us recall this experience. Our body is our only means of experiencing our relationship with the world and space. Photographing can be seen as an act in which the camera functions as a mechanical extension of our body in order to perceive and remember.
The paper draws from Maurice Merleau-Ponty's Phenomenology of Perception, the texts of Roland Barthes and Henri Bergson and Henri Cartier-Bresson. Often we may feel the memory as a returning phantom limb. Like the spatial perspective, there is also the temporal one and we perceive it from a specific point here and now and we try to have a supervision of the moment as well as of the continuum. Photographing is an action of expressing desire. We photograph because we desire, in order to preserve the object we desire but also to free our minds from trying to hold onto the image. This moment of the photo shoot, Henri Cartier-Bresson calls a decisive moment.
Photography is also historical recording, a material trace of the memory of a subject who tries to understand the way things are perceived, remembered and narrated. The photographs produced can't necessarily be categorized, but are explored as recording traces for the construction of stories, they speak to us with oblique tongues. In this way, both the registration and perception aspects are examined. The photos that move us function, as common places, they "happen" to us, they declare and call for the focus of our attention on a specific space, object or person and at the same time declare the photographer's presence there and the choice made, it is about recording an encounter of the gaze with things.
The photograph and its objects have multiple meanings and complex existential connotations and can function as maps of places of memory; there is also in the photograph a manifest message and a co-demonstration which meet in the common places. Inevitably, the very processing of a scene by the photographer, or during its subsequent processing into an image, affects how we retrieve and reshape our past. The photograph superimposes layers upon our previous ones, as a new image replaces the old. That is, in the same way that memory itself works. This work is an attempt to explore the possibilities of photography as a means of recording and storytelling. Perhaps it is a process and a path towards accepting its inability of saving memory and the moment.
Description
Περιέχει βιβλιογραφία
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές