Βιο-αισθητικές προσεγγίσεις στον περιβαλλοντικό εγγραμματισμό
Title in english
Βιο-aesthetic approaches to environmental literacy
View or Download Files
Embargo lift
Type
Πτυχιακή εργασία
Bachelor (ΒΑ) Thesis
Bachelor (ΒΑ) Thesis
Date
2025-07-01
Author
Advisor
Examining Committee
Αθανασόπουλος, Ευάγγελος
Ρούσσου, Βαρβάρα
Ρούσσου, Βαρβάρα
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Athens School of Fine Arts
Athens School of Fine Arts
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Department of Art Theory and History
Department of Art Theory and History
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
Keywords in english
Environmental literacy, Ecology, Contemporary art, Entanglement, Terrestrial, Interdisciplinarity
Abstract
Η παρούσα εργασία διερευνά τρόπους και διδακτικές πρακτικές που μπορούν να συνεισφέρουν στη ενδυνάμωση των μαθημάτων του περιβαλλοντικού εγγραμματισμού στη σχολική εκπαίδευση. Για το σκοπό αυτό μερικά έργα από το χώρο της σύγχρονης τέχνης θα χρησιμοποιηθούν ως καθοδηγητικά εργαλεία σε project και διαθεματικά σενάρια περιβαλλοντικού εγγραμματισμού. Για την πληρέστερη ενσωμάτωση των έργων στα εκπαιδευτικά σενάρια κρίθηκε αναγκαίο να οριοθετηθεί ένα πεδίο συνάντησης μεταξύ θεωρίας και τέχνης. Το πρώτο μέρος της εργασίας αφιερώνεται στο παραπάνω εγχείρημα. Η έννοια της συνύφανσης που προτείνει ο Ian Hodder φωτίζει διαδικασίες αλληλεξάρτησης και παγίδευσης ανθρώπων και πραγμάτων. Η C. Pelluchon προτείνει μια αναθεώρηση της διαφωτιστικής παράδοσης ενσωματώνοντας σε αυτήν τον οικολογικό προβληματισμό της εποχής μας. Από την πλευρά της πολιτικής οικολογίας η σκέψη του B. Latour μάς καλεί να επεξεργαστούμε ένα νέο οδικό χάρτη προς το επίγειο. Η έννοια της απεδαφικοποίησης, συνεισφορά των G. Deleuze και F. Guattari, μπορεί να διασταυρωθεί με πτυχές της νεωτερικότητας όπως ο παροντισμός και η λήθη, έννοιες που επεξεργάζονται αντίστοιχα οι F. Hartog και P. Connerton. Στο δεύτερο μέρος εξετάζονται έργα των Jenny Kendler, Takashi Kuribayashi, Marjetica Potrč και Anne Percoco. Τα επιλεγμένα έργα επιχειρούν μια τομή στους καθιερωμένους λόγους, προβάλουν την οικολογική κατάρρευση, θέτουν ζητήματα πολιτικής τάξης και καλούν σε περιβαλλοντική αφύπνιση χωρίς όμως να υιοθετούν την οπτική του πολιτισμικού πεσιμισμού. Την ίδια στιγμή προσφέρουν πολλές δυνατότητες κριτικής ανάγνωσης, αναστοχασμού, αναίρεσης του ανθρωποκεντρισμού και καλλιέργειας της μέριμνας για τον έμβιο κόσμο. Μια παραδοχή που κάνουμε στο πλαίσιο της εργασίας είναι ότι ενσωματώνοντας τις παραπάνω λειτουργίες στον περιβαλλοντικό εγγραμματισμό ισχυροποιείται η εκπαιδευτική πράξη, αποκτά εννοιολογικό πλούτο και πληρότητα περιεχομένου.
Abstract in english
This thesis explores ways and teaching practices that can contribute to the strengthening of environmental literacy lessons in school education. For this purpose, a number of contemporary art works are used as guiding tools in projects and interdisciplinary scenarios of environmental literacy. For the full integration of the works of art in the educational scenarios, it was deemed necessary to delimit an encounter field between theory and art.
The first part of the thesis is dedicated to the above-described project. The concept of entanglement proposed by Ian Hodder lightens processes of interdependence and entrapment of people and possessions. C. Pelluchon proposes a revision of the tradition of enlightenment by incorporating into it the ecological concern of our era. From the perspective of political ecology, B. Latour’s thought invites us to elaborate a new roadmap towards the terrestrial. The concept of deterritorialization, a contribution of G. Deleuze and F. Guattari, may be intersected with aspects of modernity such as presentism and oblivion, concepts elaborated by F. Hartog and P. Connerton respectively. In the second part the works of Jenny Kendler, Takashi Kuribayashi, Marjetica Potrč and Anne Percoco are being examined. The selected works attempt to break the established discourses, to highlight the ecological collapse, raise issues of political order and call for environmental awaking without adopting the perspective of cultural pessimism. At the same time, they offer many possibilities, for critical reading, self-reflection, undoing of anthropocentrism and the cultivation of concern for the living world. An assumption that we make in the context of the thesis is that by integrating the above functions into the environmental literacy, the educational act is strengthened, acquires conceptual richness and completeness of content.
Description
Creative Commons License
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International