Περιπλανήσεις στην πόλη : η flânerie του Baudelaire και η καταστασιακή dérive
Title in english
View or Download Files
Embargo lift
Type
Πτυχιακή εργασία
Date
2015
Author
Advisor
Examining Committee
Ιωαννίδης, Ανδρέας
Ιωαννίδης, Κωνσταντίνος Ε.
Ιωαννίδης, Κωνσταντίνος Ε.
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
Keywords
Keywords in english
Abstract
Μέσα από τις δύο περιπτώσεις περιπλάνησης στην πόλη που αναλύθηκαν, είδαµε τον τρόπο µε τον οποίο δύο τόσο µακρινές χρονικές περίοδοι αντιλήφθηκαν τη σχέση του υποκειµένου µε τον αστικό χώρο. Η κίνηση στην πόλη, τόσο στη flânerie όσο και στη dérive εκλήφθηκε ως αισθητική εµπειρία, η οποία βρίσκει αναλογίες µε µια διαδροµή εντός ενός εκθεσιακού χώρου τέχνης. Η απουσία των έργων τέχνης αναπληρώθηκε από τις περιβάλλουσες συνθήκες – βλέµµατα, πλήθος, φώτα, κτίρια, δρόµους, εµπορεύµατα – που συγκροτούν τη µητρόπολη ως παλλόµενη οντότητα. Η διαρκής κίνηση, η αδιάκοπη µεταβολή των πραγµάτων, η ροή του χρόνου που γίνεται αισθητή από όσα συµβαίνουν στον αστικό χώρο, οδηγούν στην ανάδυση ενός άλλου υποκειµένου. Ωστόσο, αν ο πλάνης του Baudelaire απολάµβανε την επιβεβαίωση της ατοµικότητάς του ανάµεσα στα παρισινά αστικά πλήθη, ο καταστασιακός απόγονός του γύρεψε να εντοπίσει κάτω από την επιφαινόµενη οµοιογένεια που επιβάλλει ο καπιταλισµός, τον απολεσθέντα κοινωνικό δεσµό του παρελθόντος. Εκεί που ο flâneur έβλεπε στην περιπλάνηση ένα µέσο αισθητικής φυγής από την καθηµερινότητα, οι καταστασιακοί έβρισκαν µέσω αυτής την ιστορική συνείδηση της ανθρώπινης ύπαρξης, µε σκοπό να διεκδικήσουν την απελευθέρωση του ατόµου για το συλλογικό όφελος. Στην ακόρεστη επιθυµία για εναλλαγή των αστικών σκηνικών ώστε ο flâneur να υποδυθεί το ρόλο του ντετέκτιβ, σύµφωνα µε την οπτική του Benjamin, οι καταστασιακοί αντιτείνουν τη βούληση για συµµετοχή του υποκειµένου στη διαµόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Παρά, δηλαδή, τις φαινοµενικές οµοιότητες που παρουσιάζουν οι flânerie και dérive, το υπόβαθρο στο οποίο εδράζονται και οι προοπτικές στις οποίες αποβλέπουν, επιβάλλουν µια σαφή διάκριση των δύο εν λόγω ενεργηµάτων. Στη σύγχρονη τέχνη η πρακτική της κίνησης στην πόλη βρίσκει διαρκώς νέες ευκαιρίες για εφαρµογή, µε τη σύλληψη περί νοµαδισµού να κερδίζει συνεχώς έδαφος στις προτιµήσεις των καλλιτεχνών. Μία από τις περιπτώσεις αυτές, αποτέλεσε το έργο του Ai Weiwei για την Documenta 12 µε τίτλο Παραµύθι, το οποίο δύναται να ερµηνευτεί ως µια πρόσκληση σε µια µαζική και συνάµα ατοµική, υπερ-χωρική περιπλάνηση από τη µια άκρη της - παγκοσµιοποιηµένης - γης στην άλλη. Προορισµός δεν ήταν άλλος από την πόλη του Κάσσελ, µια πόλη που - και θεσµικά - µεταµορφώνεται σε αστικό εκθεσιακό σκηνικό τέχνης για κάποιες εβδοµάδες. Οι κινέζοι συµµετέχοντες στο συγκεκριµένο έργο θα µπορούσαν να ερµηνευτούν ως η µεταφερόµενη από τόπο σε τόπο εργατική ισχύς, το ανθρώπινο ανάλογο του εµπορεύµατος. Η προβληµατική των εννοιών πλήθος και υποκείµενο οι οποίες ήταν κεντρικής σηµασίας, τόσο στην περίπτωση της περιπλάνησης του Baudelaire όσο και σε εκείνη των καταστασιακών, επανέρχεται λαµβάνοντας µια σαφώς επεξεργασµένη µορφή στην προσέγγιση της σύγχρονης τέχνης. Στην περίπτωση του Weiwei βρισκόµαστε αντιµέτωποι µε ένα πλήθος - αποτελούµενο από χίλια και ένα υποκείµενα - που λειτουργεί, ταυτόχρονα, ως επισκέπτης της έκθεσης τέχνης, αλλά και ως κοµµάτι των εκτιθέµενων έργων. Ίσως, πλέον, να είµαστε αντιµέτωποι µε την κυριολεκτική έκφραση εκείνου που ανέκαθεν επιχειρούσε η τέχνη να µας προσφέρει.
Abstract in english
Description
Βιβλιογραφία: σ. 42-44
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές