Η τέχνη ως κοσμογονική πράξη

Καράλης, Ιωάννης

Η τέχνη ως κοσμογονική πράξη

dc.contributor.advisor	Δασκαλάκης, Αλέξανδρος
dc.contributor.author	Καράλης, Ιωάννης	el
dc.contributor.committee	Μπέτσου, Βίκη
dc.contributor.committee	Αγαθόπουλος, Δημήτρης
dc.contributor.committee	Ρεντζής, Θανάσης
dc.contributor.department	Τμήμα Εικαστικών Τεχνών	el
dc.contributor.department	Department of Visual Arts	en
dc.contributor.faculty	Σχολή Καλών Τεχνών	el
dc.contributor.faculty	School of Fine Arts	en
dc.contributor.master	ΠΜΣ "Ψηφιακές Μορφές Τέχνης" (ΨΜΤ)	el
dc.contributor.master	MA Program in Digital Arts	en
dc.date.accessioned	2025-07-17T09:05:17Z
dc.date.available	2025-07-17T09:05:17Z
dc.date.issued	2025-07-09
dc.description.abstract	Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά την τέχνη ως κοσμογονική και αυτοποιητική πράξη, προτείνοντας ένα θεωρητικό και πρακτικό σύστημα καλλιτεχνικής δημιουργίας που δεν αναπαριστά μια εξωτερική πραγματικότητα αλλά συγκροτεί έναν κόσμο μέσω εσωτερικών λειτουργικών εντάσεων. Κεντρικός σκοπός της μελέτης είναι να συγκροτήσει ένα πρότυπο αισθητικού συστήματος που λειτουργεί αυτοπαραγωγικά, αντλώντας από τις φιλοσοφίες του Σπινόζα, των Ντελέζ και Γκουαταρί, των Ματουράνα και Βαρέλα, του Βίνερ, της Χέιλς και του Μποντριγιάρ. Η μεθοδολογία της εργασίας ακολουθεί έναν πολυεπίπεδο συνδυασμό θεωρητικής ανάλυσης, καλλιτεχνικής πρακτικής και φιλοσοφικής διερεύνησης. Το σύστημα συγκροτείται σε επτά στάδια δημιουργίας, ξεκινώντας από το χειροποίητο αυτόματο σχέδιο και καταλήγοντας σε εμβυθιστικά XR/VR περιβάλλοντα. Κάθε στάδιο ερμηνεύεται ως φάση λειτουργικής εξέλιξης μέσα σε έναν αυτοποιητικό βρόχο ανατροφοδότησης, ενεργοποιούμενο από τέσσερις βασικές εντάσεις: το Χάος, την Επιθυμία, την Ηδονή και τον Πόνο. Αυτές οι έννοιες δεν αντιμετωπίζονται θεματικά ή συμβολικά, αλλά ως οντολογικές δυνάμεις που συντηρούν την εσωτερική δυναμική του συστήματος και υποστηρίζουν την ανάδυση μορφών. Το θεωρητικό πλαίσιο βασίζεται στη σπινοζική έννοια της επιθυμίας ως conatus και στην ντελεζιανή μηχανική επιθυμία, συνδέοντας τη διατήρηση της ταυτότητας με τη ροή της διαφοράς. Επιπλέον, το χάος του Ησιόδου και των Ντελέζ/Γκουαταρί λειτουργεί ως το πρωταρχικό υπόστρωμα από το οποίο αναδύονται αισθητικοί κόσμοι. Η συμβολή της τεχνολογίας αναλύεται μέσω της έννοιας της υλοποιημένης εικονικότητας και του μεταανθρώπινου σώματος, ενώ η έννοια της προσομοίωσης (Baudrillard) χρησιμοποιείται για να αναδειχθεί η αντίθεση μεταξύ αισθητικής δημιουργίας και υπερπραγματικής αναπαραγωγής. Τα κυριότερα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι η τέχνη ως κοσμογονική πράξη μπορεί να νοηθεί ως ένα αισθητικό πεδίο αυτοπαραγωγής, όπου η δημιουργία προηγείται της αναπαράστασης και το αισθητικό γεγονός διαμορφώνει τον κόσμο ως πραγματικότητα. Η εργασία καταλήγει σε μια πρόταση καλλιτεχνικής πράξης που εδράζεται στην ενσώματη εμπειρία, τη χαοτική διακύμανση και την ενεργό επιθυμία, προσφέροντας νέα εργαλεία θεωρητικού και πρακτικού επαναπροσδιορισμού της τέχνης στον ψηφιακό και τεχνοαισθητικό 21ο αιώνα.
dc.description.abstracttranslated	This thesis explores art as a cosmogonic and autopoietic act, proposing a theoretical and practical system of artistic creation that does not represent an external reality but constructs a world through internal functional tensions. The central aim is to articulate a model of an aesthetic system that operates autogenetically, drawing upon the philosophies of Spinoza, Deleuze and Guattari, Maturana and Varela, Norbert Wiener, Katherine Hayles, and Jean Baudrillard. The methodology of the research combines theoretical analysis, artistic practice, and philosophical investigation. The proposed system unfolds in seven stages of creation, beginning with handmade automatic drawing and culminating in immersive XR/VR environments. Each stage is interpreted as a phase in the functional evolution of an autopoietic feedback loop, activated by four fundamental tensions: Chaos, Desire, Pleasure, and Pain. These are not treated thematically or symbolically but as ontological forces that sustain the internal dynamics of the system and enable the emergence of form. The theoretical framework is grounded in Spinoza’s concept of desire as conatus and in Deleuze and Guattari’s machinic desire, linking the preservation of identity with the flow of difference. Moreover, the Hesiodic and Deleuzian conceptions of Chaos operate as the primordial substrate from which aesthetic worlds emerge. The role of technology is analyzed through the lens of Hayles’ theories of embodied virtuality and the posthuman body, while Baudrillard’s notion of simulation is employed to highlight the contrast between aesthetic creation and hyperreal reproduction. The main findings affirm that art, conceived as a cosmogonic act, can function as an aesthetic field of self-production, where creation precedes representation, and the aesthetic event constitutes reality itself. The thesis culminates in a proposal for artistic practice based on embodied experience, chaotic variation, and active desire, offering new theoretical and practical tools for redefining art in the context of the digital and techno-aesthetic 21st century. This approach reconceptualizes the artist not as a detached observer or symbol manipulator but as an ontological transformer embedded within the system—a generative singularity through which aesthetic universes emerge. By placing emphasis on the systemic, the emergent, and the non-representational, the thesis contributes to contemporary debates in philosophy of art and media theory, while offering a novel articulation of artistic creation as a cosmogonic and ontological force.	en
dc.format.extent	38
dc.identifier.uri	https://artia.asfa.gr/handle/artia/729
dc.language.iso	el
dc.publisher	Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών	el
dc.publisher	Athens School of Fine Arts	en
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International	en
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.subject	Αυτοποίηση	el
dc.subject	Επιθυμία	el
dc.subject	Χάος	el
dc.subject	Κοσμογονία	el
dc.subject	Αισθητικό σύστημα	el
dc.subject	Φιλοσοφία της τέχνης	el
dc.subject.english	Autopoiesis	en
dc.subject.english	Desire	en
dc.subject.english	Chaos	en
dc.subject.english	Cosmogony	en
dc.subject.english	Aesthetic system	en
dc.subject.english	VR/XR	en
dc.subject.english	Philosophy of art	en
dc.title	Η τέχνη ως κοσμογονική πράξη
dc.title.alternative	Art as a cosmogonic action	en
dc.type	Μεταπτυχιακή εργασία	el
dc.type	Master Thesis	en
dcterms.embargoTerms	openaccess
dspace.iiif.enabled	true