Εικαστικός λόγος και ιστορική αφήγηση - η συμβολή των εικαστικών πηγών στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας
| dc.contributor.advisor | Ιωαννίδης, Ανδρέας | |
| dc.contributor.advisor | Διάλλα, Αντωνία (Άντα) | |
| dc.contributor.advisor | Ιωαννίδης, Κωνσταντίνος Ε. | |
| dc.contributor.author | Παπανικολάου, Αθηνά | |
| dc.contributor.department | Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης | el |
| dc.contributor.faculty | Σχολή Καλών Τεχνών | el |
| dc.date.accessioned | 2022-11-23T09:34:36Z | |
| dc.date.available | 2022-11-23T09:34:36Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.description | Βιβλιογραφία: [σ. 339-373] | |
| dc.description.abstract | Η διδακτική του μαθήματος της ιστορίας, ακολουθώντας το παράδειγμα των τελευταίων δεκαετιών, όπου γίνονται βήματα προσέγγισης της ιστορικής επιστήμης με την ιστορία της τέχνης, ενσωματώνει επίσης τις τέχνες τόσο ως αντικείμενο όσο και ως μέθοδο διδασκαλίας. Η συγκεκριμένη εργασία εξετάζει τη συμβολή των εικαστικών πηγών στην ανανέωση των διδακτικών μεθόδων του μαθήματος της ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και την αξιοποίηση των πληροφοριών που προκύπτουν από την εξέταση των εικαστικών έργων ως ιστορικών μαρτυριών. Μέσα από την αλληλεπίδραση εικόνας και λόγου επιχειρείται η αισθητοποίηση της ιστορικής αφήγησης και η εικαστική πρόσληψη και αναδιήγηση του παρελθόντος. Η αφήγηση της ιστορίας μέσα από την εικαστική αποτύπωσή της κινητοποιεί τους οπτικά προσανατολισμένους εφήβους, παραχωρώντας τους ενεργητικό ρόλο στην οικοδόμηση και οικείωση της γνώσης. Βασισμένη στην οπτική και χωροαισθητική νοημοσύνη, ενδυναμώνει την προσέγγιση της γνώσης με τη μεσολάβηση της παρατήρησης, της εμπειρίας, της ενσυναίσθησης και της φαντασίας. Παράλληλα με την ενεργοποίηση των αισθήσεων, καλλιεργεί τον οπτικό γραμματισμό, ευνοεί την επικοινωνία, αφήνει χώρο στο παιχνίδι, αναγνωρίζει το δικαίωμα του λάθους, ενισχύει την αυτενέργεια και την αυτοδιόρθωση και συμβάλλει στην κριτική πρόσληψη της νέας γνώσης και στη δημιουργική μάθηση. Τα εικαστικά έργα αντιμετωπίζονται ως πρωτογενής πηγή της ιστορίας, ως μάρτυρες υλικού πολιτισμού, ως φορείς ιδεολογιών, στάσεων και αντιλήψεων, αλλά και ως απόπειρα επαναδιαπραγμάτευσης και ερμηνείας του παρελθόντος. Η ενσωμάτωσή τους στη διδακτική διαδικασία, ως εισαγωγή ή αφόρμηση, ως κύριος άξονας της διδασκαλίας ή ενταγμένα σε παιχνίδι ρόλων, σε κριτήρια αξιολόγησης και σε μεταγνωστικές στρατηγικές μπορεί να ενδυναμώσει το διδακτικό παράδειγμα, βελτιώνοντας το παιδαγωγικό κλίμα και τα μαθησιακά αποτελέσματα. Για τη διερεύνηση των παραπάνω θέσεων και τη σύνδεσή τους με τη σχολική πραγματικότητα, πραγματοποιήθηκε ποιοτική έρευνα με στόχο την καταγραφή των αντιδράσεων των μαθητών όσον αφορά την πρόσληψη της ιστορίας μέσα από εικαστικές πηγές και την αποτύπωση της στάσης των εκπαιδευτικών απέναντι σε μια τέτοια διδασκαλία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η ενσωμάτωση και η δημιουργική αξιοποίηση των εικαστικών έργων στη διδασκαλία της ιστορίας συνιστά μια πρωτότυπη, ευχάριστη και ενδιαφέρουσα εμπειρία για τους μαθητές, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνεται η κατανόηση και η οπτικοποίηση της διδασκαλίας. Η πρόκληση συναισθημάτων, η σύνδεση της ιστορίας με την τέχνη, η κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών και η επίτευξη θετικού κλίματος στην τάξη θεωρήθηκαν από τους εκπαιδευτικούς ως τα πιο σημαντικά οφέλη από τη χρήση εικαστικού υλικού στη διδακτική της ιστορίας. | |
| dc.description.abstracttranslated | The teaching of history, following the example of the last decades, where steps are taken to approach historical science with the history of art, also incorporates the arts both as a subject of study and as a teaching method. This thesis examines the contribution of visual sources to the renewal of the teaching methods of history lessons in secondary education and the exploitation of the historical information resulting from the examination of the visual works as historical evidence. The interaction of image and word can lead to the visualization of the historical narrative, visual perception, as well as the re-narration of the past. The teaching of history through art images mobilizes visually oriented adolescents, giving them an active role in knowledge construction; based on visual and spatial intelligence, it strengthens the approach of knowledge through observation, experience, empathy and imagination. Along with the activation of senses, it cultivates visual literacy, encourages communication, educates through play, accepts the right to error, develops self-esteem and self-correction and introduces creative learning. Works of art are treated as primary sources of history, as witnesses of material culture, as ideological perceptions but also as historical reenactments. During the teaching process depictions can be used as an introduction, as the main focus of the lesson, as a role play, be part of the evaluation criteria or of the metacognitive strategies and strengthen the teaching model by improving the pedagogical climate and learning outcomes. In order to explore the above positions and link them to school reality, qualitative research was carried out to explore the students' reactions to the perception of history through visual sources and to illuminate the attitudes ofteachers towards this teaching method. According to the results of the research, the incorporation and creative use of visual arts in teaching history is an original, enjoyable and interesting experience for students while at the same time helping the understanding and visualization of teaching. Challenging emotions, linking history to art, mobilizing student interest and achieving a positive classroom environment were perceived by teachers as the most important benefits of using visual art sources in history teaching | en |
| dc.format.extent | 373 | |
| dc.identifier.uri | https://artia.asfa.gr/handle/artia/124 | |
| dc.language.iso | el | |
| dc.publisher | Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών | el |
| dc.rights | Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές | |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.el | |
| dc.subject | Διατριβές | |
| dc.subject | Διδακτική της ιστορίας | |
| dc.subject | Εικαστικές πηγές | |
| dc.subject | Διδασκαλία με εικόνες | |
| dc.subject | Οπτικός γραμματισμός | |
| dc.subject | Οπτικές μαρτυρίες | |
| dc.subject.english | Teaching of history | |
| dc.subject.english | Visual art sources | |
| dc.subject.english | Teaching with images | |
| dc.subject.english | Visual literacy | |
| dc.subject.english | Interaction of image and word | |
| dc.title | Εικαστικός λόγος και ιστορική αφήγηση - η συμβολή των εικαστικών πηγών στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας | |
| dc.type | Διδακτορική διατριβή | el |
| dspace.iiif.enabled | true |