Το μικρό «επεισόδιο» της ρωσικής πρωτοπορίας με τις εκτενείς προεκτάσεις : Zaum /υπέρλογη ποίηση
Title in english
View or Download Files
Embargo lift
Type
Μεταπτυχιακή εργασία
Date
2022
Author
Advisor
Examining Committee
Αλεξανδροπούλου, Όλγα
Ρούσσου, Βαρβάρα
Ρούσσου, Βαρβάρα
Studio Director
Academic Institution
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
Department
Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Division
Studio
Category
Master of Arts Program
ΠΜΣ Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΜΕΘΙΣΤΕ)
Keywords in english
Zaum, Transrational, Sdvig, Kruchenykh Alexei 1886-1968, Cubo - futurism
Abstract
Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται το ζήτημα του ζάουμ , της υπέρλογης δηλαδή γλώσσας που προέκυψε από τους πειραματισμούς των ρώσων φουτουριστών. Η λέξη ζάουμ (zaum) στα ρωσικά προκύπτει από την συνένωση της πρόθεσης za που σημαίνει υπέρ και του ουσιαστικού um που σημαίνει νους. Πρόκειται για έναν τρόπο έκφρασης που επιδιώκει να υπερβεί τα όρια του νου και της κοινής λογικής και να κατακτήσει την ελευθερία μέσω μιας ιδιάζουσας μορφής ποιητικού λόγου που παραβιάζει συντακτικούς , γραμματικούς και μορφολογικούς κανόνες. Εξετάζεται η βασική περίοδος δημιουργίας του ζάουμ, δηλαδή το διάστημα 1910-1913 και τα μανιφέστα που σχετίζονται με αυτό , οι θεμελιωτές του Αλεξέι Κρουτσόνιχ και Βελιμίρ Χλέμπνικοφ και δυο σημαντικά έργα, ενδεικτικά της ζάουμ δημιουργίας, όπως το ποίημα Dyr Bul Schyl και το ποίημα Veselie, από το φουτουριστικό βιβλίο Mirskontsa (Ο κόσμος από το τέλος). Στα έργα αυτά προκύπτουν θέματα όπως η ερωτική ορμή , η βία, η έκφραση του συναισθήματος στην ίδια τη μορφή της λέξης, η ανατροπή της γραμμικότητας του χρόνου αλλά και της αφηγηματικής ροής και άλλα πολλά που εξαρτώνται από την οπτική του αναγνώστη. Σε αυτά όπως και σε άλλα υπέρλογα έργα το λάθος λογίζεται ως μέρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας και σκοπός του ποιήματος μοιάζει να είναι όχι απλά να διαβαστεί αλλά να αποτελέσει βιωματική εμπειρία για τον αναγνώστη. Η αμφισημία των γραμμάτων , των λέξεων , των εννοιών αλλά και των εικαστικών στοιχείων που συνδιαλέγονται με τα γλωσσικά στοιχεία καλεί τον αναγνώστη σε ένα “παιχνίδι” αποκρυπτογράφησης που μπορεί να έχει διαφορετικό αποτέλεσμα για τον καθένα από εμάς. Η ίδια αυτή αμφισημία συνδέεται από μελετητές με την αμφισημία της ψηφιακής ποίησης και την ελεύθερη «πλοήγηση» που χαρακτηρίζει το υπερκείμενο. Στο ζάουμ παρατηρούμε , τρόπον τινά, έναν πρώιμο «θάνατο του συγγραφέα» μέσα από την ισχυροποίηση του ρόλου του αναγνώστη , ο οποίος δεν διαβάζει απλώς αλλά συνθέτει νοήματα. Πάνω απ’ όλα μέσω του ζάουμ αντιλαμβανόμαστε ότι η γλώσσα δεν είναι μόνο πνεύμα αλλά και ύλη , έχει σχήμα και ήχο, ενώ μέσα από τους υπέρλογους σχηματισμούς του ζάουμ η γλώσσα καταφέρνει να επαναστατήσει και να αποδείξει ότι μπορεί να είναι αυθύπαρκτη και ανεξάρτητη του νοήματος που αποδίδεται σε αυτή
Abstract in english
The thesis at hand is concerned with the issue of zaum, the transrational language that emerged from the experimentations of Russian futurists. The word zaum itself, is a result of the combination of the Russian prefix za, which means beyond, and the noun um which stands for mind. Zaum is a way of expression that seeks to transcend the limits of the mind and common sense and to conquer freedom through a peculiar form of poetic discourse that ignoressyntactic, grammatical and morphological rules. Τhisthesis examinesthe period 1910- 1913 of zaum creation , the manifests and the founders of zaum Alexei Kruchenykh and Velimir Chlebnikov. Part of this thesis is also the study and analysis of two major zaum creations:the puzzling poem Dyr Bul Schyl and the poem Veselie from the fascinating futuristic book Mirskontsa (Worldbackwards). From these poems themes such as erotic urge, violence, disruption of time along with the disruption of linearity of the narration, emerge according to the reader’s point of view. In zaum creation mistake is concerned to be a part of the creative process and the whole purpose of a poem is not so much to be read, as to be an actual experience for the reader. The ambiguity which lies to the handwritten letters, words and pictorial elements, always in an open dialogue with the linguistic elements, indulges the reader into a game of resolving poetic puzzles in a way that holds different outcomes for each and every one of us. This ambiguity is considered to be by some scholars similar with the ambiguity of digital poetry and the breach of linearity that we experience with the hypertexts. Zaum may convey a premature “death of the author” since the reader grows strong enough to create his own concepts by the clues given inside these transrational creations. But mostly, zaum reveals us the materiality of language, since we can experience its different shapes and sounds. At the same time zaum calls our attention to the fact that language is art and creation regardless of the existence of meaning and purpose in it.
Description
Περιέχει βιβλιογραφία
Creative Commons License
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές