Η πολιτική λειτουργία του έργου της Doris Salcedo: επιμέρους ζητήματα μέσω της προσέγγισης του Jacques Rancière
| dc.contributor.advisor | Λαθούρη, Ιωάννα | |
| dc.contributor.author | Αλεξοπούλου, Ιωάννα | el |
| dc.contributor.committee | Ιωαννίδης, Κώστας | |
| dc.contributor.committee | Συμεωνίδης, Θωμάς | |
| dc.contributor.department | Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης | el |
| dc.contributor.department | Department of Art Theory and History | en |
| dc.contributor.faculty | Σχολή Καλών Τεχνών | el |
| dc.contributor.faculty | School of Fine Arts | en |
| dc.contributor.master | ΠΜΣ Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (ΜΕΘΙΣΤΕ) | el |
| dc.date.accessioned | 2024-12-06T13:19:49Z | |
| dc.date.available | 2024-12-06T13:19:49Z | |
| dc.date.issued | 2024-03 | |
| dc.description.abstract | Από τη δεκαετία του ’80 ως σήμερα η Κολομβιανή εικαστικός Doris Salcedo (1957-) παρεμβαίνει στους χώρους του μουσείου και του ευρύτερου αστικού ιστού για να φέρει στο προσκήνιο τις εμπειρίες θυμάτων πολιτικής βίας. Στο σύνολο των γλυπτών, των εγκαταστάσεων και των δημόσιων παρεμβάσεών της, που διακρίνονται για τη μεγάλη κλίμακά τους, τον περίτεχνο τρόπο παραγωγής τους και την ευαισθησία με την οποία αναφέρονται σε γεγονότα μαζικής βίας, ενσαρκώνεται η πεποίθησή της πως η κοινωνική και η αισθητική διάσταση του χώρου είναι αδιαχώριστες. Η παρούσα εργασία θέτει το παράδειγμα της Salcedo σε διάλογο με τη σκέψη του Γάλλου στοχαστή Jacques Rancière (1940-), φιλοσόφου που έχει συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση της αισθητικού χαρακτήρα των κοινωνικών ανισοτήτων. Μέρος της εικαστικής μεθοδολογίας της Salcedo αποτελεί η συλλογή μαρτυριών, η χρήση ομοειδών προσωπικών αντικειμένων, που ενίοτε τοποθετούνται σε ίσες αποστάσεις, το τρύπημα και το ράψιμο και η απόδοση ονόματος σε ανώνυμα θύματα. Η αξιοποίηση αυτών των τεχνικών δεν συνεισφέρει μόνο στη γνωστοποίηση των εμπειριών των θυμάτων αλλά και στην αμφισβήτηση καθιερωμένων αντιλήψεων. Οι νέες σχέσεις, υλικές και συμβολικές, που αναπτύσσονται μεταξύ των αντικειμένων και των υποκειμένων στα έργα της Salcedo είναι ιδιαίτερα εύληπτες στον παρατηρητή, αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό της προτίμησής της για τέχνες του τρισδιάστατου χώρου. Η έμφαση στη χωρική διάσταση που διακρίνει την πρακτική της, συνιστά σημείο επαφής με τη σκέψη του Rancière: για τον στοχαστή έργο της πολιτικής διαδικασίας και της τέχνης είναι η δημιουργία χώρων όπου επανορίζονται τα όρια του αισθητηριακά αντιληπτού. Η εξάπλωση της βίας στην Κολομβία και οι εικόνες που προβάλλονται στα εγχώρια ΜΜΕ οδήγησαν σύγχρονους εικαστικούς σαν τη Salcedo στην αναζήτηση νέων εικαστικών ιδιωμάτων που λειτουργούν αντισταθμιστικά ως προς την περιβάλλουσα βαρβαρότητα. Ο Rancière έχει αφιερώσει σημαντικό μέρος του έργου στη διερεύνηση των ποιοτήτων που καθιστούν ένα καλλιτεχνικό έργο κατάλληλο να αναφερθεί σε γεγονότα μαζικής βίας, όπως οι γενοκτονίες. Σχετικά με την κριτική που δέχονται συχνά τέτοια έργα, θεωρεί πως το ζήτημα είναι όχι εάν είναι πρέπον να αναπαρίστανται τέτοια γεγονότα αλλά τί βλέμμα δημιουργεί η εκάστοτε εικόνα για τα θύματα. Παρά την κριτική διάσταση της πρακτικής της και σε αντίθεση με άλλους σύγχρονους εικαστικούς, η Salcedo υιοθετεί απέναντι στην ικανότητα της τέχνης να σταματήσει τη βία μια στάση μετριοπαθή. Τα έργα της θέτουν τον θεατή σε προβληματισμό χωρίς να στοχεύουν στη μεταβίβαση συγκεκριμένων μηνυμάτων. Ως προς αυτό έρχεται σε συμφωνία με τη θέση του Rancière που υποστηρίζει πως μια κριτική τέχνη σήμερα είναι εκείνη που γνωρίζει πως δεν υπάρχει μια ευθεία σχέση μεταξύ των προθέσεων ενός καλλιτέχνη και την πολιτική κινητοποίηση του θεατή. Η εργασία στοχεύει στην ευρύτερη κατανόηση της πολιτικής λειτουργίας των σύγχρονων καλλιτεχνικών πρακτικών μέσω της ανάπτυξης ενός προβληματισμού πάνω σε ζητήματα που ανακύπτουν από τον διάλογο του έργου της Salcedo με τη σκέψη του Rancière. | |
| dc.description.abstracttranslated | Since the 1980s, Colombian visual artist Doris Salcedo (1957-) through her works offers visibility to the experiences of victims of political violence. Her sculptures, installations and public interventions, which are distinguished by their large scale, elab-orate production methods and the sensitivity with which they refer to events of mass violence, embody her belief that the social and aesthetic dimension of space are insepa-rable. This thesis places Salcedo’s example in dialogue with the thought of the French philosopher Jacques Rancière (1940-), who has made significant contributions to un-derstanding the aesthetic nature of social inequalities. Part of Salcedo’s artistic methodology is the collection of testimonies, the use of common similar personal objects, sometimes placed at equal distances, piercing and sewing, and the attribution of names to anonymous victims. The use of these techniques not only contributes to the communication of the experiences of the victims but also to the questioning of established perceptions. The new relationships, both material and symbolic, that develop between objects and subjects in Salcedo’s works are evident to the observer, and become conceivable in large part because of her preference for three-dimensional space arts. The emphasis on the spatial dimension that distinguishes her practice is the crucial point of contact with Rancière's thought: for the thinker the work of the politics and art is the creation of spaces where the limits of the sensory perceiva-ble are redefined. The spread of violence in Colombia and the images projected in the country’s me-dia have led contemporary artists like Salcedo to search for new visual idioms that func-tion as a counterbalance to the surrounding barbarity. Rancière has dedicated a signifi-cant part of his work to exploring the qualities that make an artistic work suitable to re-fer to events of mass violence, such as genocides. Regarding the criticism that such works often receive, he believes that the issue is not whether it is appropriate to repre-sent such events but what gaze the image creates for the victims. Despite the critical dimension of her practice and in contrast to other contempo-rary artists, Salcedo adopts a moderate attitude towards the ability of art to stop vio-lence. Her works challenge the viewer without aiming to convey specific messages. In this respect, she agrees with Rancière's position that a critical art today is one that ac-cepts that there is no direct relationship between the intentions of an artist and the politi-cal mobilization of the viewer.The thesis aims at a broader understanding of the political function of contempo-rary artistic practices through the development of a broader reflection on issues that arise from the dialogue between Salcedo's work and Rancière's thought. | en |
| dc.format.extent | 113 | |
| dc.identifier.uri | https://artia.asfa.gr/handle/artia/613 | |
| dc.language.iso | el | |
| dc.publisher | Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών | el |
| dc.publisher | Athens School of Fine Arts | en |
| dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International | en |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | |
| dc.subject | Διαφωνία | el |
| dc.subject | Μερισμός του αισθητού | el |
| dc.subject | Πολιτική λειτουργία | el |
| dc.subject | Κολομβία | el |
| dc.subject | Λατινική Αμερική | el |
| dc.subject | Βία | el |
| dc.subject.english | Doris Salcedo | en |
| dc.subject.english | Jacques Rancière | en |
| dc.subject.english | Partage of the sensible | en |
| dc.subject.english | Dissensus | en |
| dc.subject.english | Aesthetics and politics | en |
| dc.subject.english | Violence | en |
| dc.subject.english | Latin America | en |
| dc.subject.english | Colombia | en |
| dc.title | Η πολιτική λειτουργία του έργου της Doris Salcedo: επιμέρους ζητήματα μέσω της προσέγγισης του Jacques Rancière | |
| dc.title.alternative | The political function of the work of Doris Salcedo: specific issues through Jacques Rancière's approach | en |
| dc.type | Μεταπτυχιακή εργασία | el |
| dc.type | Master Thesis | en |
| dspace.iiif.enabled | true |