Browsing by Keyword "Duchamp Marcel 1887-1968"
Results 1 - 2 of 2
Results Per Page
Sort Options
Item Embargo Etant Donnes : η αντίπαλη παράταξη και τα σύστοιχα τετράγωνα συμφιλιώνονται : η δημιουργική πράξη στο τελευταίο έργο του Marcel DuchampΔαμηλάτη, Κρυστάλλη Ε. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2022)Το 1969, ακριβώς ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Marcel Duchamp και όπως ο ίδιος είχε ζητήσει, το Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφειας θα παρουσιάσει στο κοινό το έργο Δεδομένα: 1ον Ο καταρράχτης· 2ον Το φωταέριο (Étant Donnés: 1ο la chute d’eau, 2ο le gaz d’éclairage), το οποίο ο Duchamp δούλευε με άκρα μυστικότητα για δύο δεκαετίες (1946-1966). Η εγκατάσταση μικτής τεχνικής αποτελείται από ένα μικρό δωμάτιο με μια κλειδωμένη ξύλινη πόρτα με δύο μικρές τρύπες για τα μάτια. Μέσα από τις τρύπες φαίνεται ένα φωτισμένο τοπίο με μια γυμνή γυναίκα ανδρείκελο η οποία κρατά στο αριστερό χέρι μια λάμπα φωταερίου και είναι ξαπλωμένη με ανοιχτά τα πόδια σ’ ένα στρώμα από ξερά κλαδιά. Δεδομένου ότι από το 1923 ο Duchamp καλλιεργούσε τον μύθο ότι εγκατέλειψε την τέχνη για το σκάκι, η αποκάλυψη του έργου θα αναστατώσει τους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ο Duchamp δεν είχε λοιπόν εγκαταλείψει ποτέ την τέχνη ενώ ο αναμφισβήτητα οπτικός χαρακτήρας των Δεδομένων ερχόταν σε αντίφαση με τη γνωστή αντι-οφθαλμοκεντρική στάση του εκκεντρικού δημιουργού της Κρήνης (Fountain) και πατέρα της εννοιολογικής τέχνης. Συνεπώς, η προοπτική του Duchamp όσον αφορά τη δημιουργική διαδικασία χρειάζεται επανεκτίμηση καθώς δεν εξαντλείται στο αντι-καλλιτεχνικό, αντι-οφθαλμοκεντρικό μανιφέστο των ready-made(s). Με αφετηρία τα ready-made(s), η παρούσα εργασία επανεξετάζει την έννοια της δημιουργικής διαδικασίας στο έργο του Marcel Duchamp και στη συνέχεια με σημείο αναφοράς τα Δεδομένα επιχειρεί ν’ αντιληφθεί το πώς αυτή συναρθρώνεται στον χώρο του μουσείου, τον κατεξοχήν χώρο συνάντησης του παρατηρητή με το έργο τέχνης προτείνοντας μας μια νέα φιλοσοφία παρουσίασης και πρόσληψης της τέχνης. Η εργασία διαρθρώνεται σε έξι ενότητες. Στην πρώτη ενότητα παρακολουθούμε τη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας του Duchamp μέσα στον χρόνο. Στη δεύτερη με αφορμή την Κρήνη επανεξετάζουμε το ready-made, το έμβλημα του εικονοκλάστη Duchamp. Διαπιστώνουμε ότι ο χρόνος αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την κατανόηση του ready-made και των ζητημάτων που θέτει. Στην τρίτη ενότητα παρουσιάζονται τα Δεδομένα, το τελευταίο έργο του καλλιτέχνη με το οποίο απευθύνεται στο ιδανικό κοινό του, τις επερχόμενες γενιές. Η εγκατάσταση φαίνεται πως ήταν στρατηγικά σχεδιασμένη από τον ίδιο να ανατρέψει μετά τον θάνατό του τις μέχρι τότε θεωρίες για το σύνολο της καλλιτεχνικής του παραγωγής και φυσιογνωμίας. Στην τέταρτη ενότητα επιχειρούμε να διεισδύσουμε στη φιλοσοφία της τέχνης του Duchamp μέσω του σύντομου κειμένου του «Η Δημιουργική Πράξη» («The Creative Act») αντλώντας παράλληλα από διάφορα άλλα κείμενα που περιέχουν απόψεις του για την καλλιτεχνική δημιουργία ως μια πράξη που απαιτεί οπωσδήποτε τη συμμετοχή του παρατηρητή για την ολοκλήρωσή της. Στο πέμπτο κεφάλαιο εξετάζεται η σχέση του Duchamp με τον θεσμό του μουσείου, τον χώρο δηλαδή όπου συνήθως ολοκληρώνεται η δημιουργική πράξη από τον παρατηρητή. Το έκτο και τελευταίο κεφάλαιο επιχειρεί να αναδείξει το νέο καθεστώς ορατότητας που εγκαθιδρύουν με στρατηγικό τρόπο τα Δεδομένα στον χώρο του μουσείου. Στη θέση του μουσείου ως χώρου παθητικής θέασης της τέχνης, ο Duchamp προτείνει με τα Δεδομένα ένα περιβάλλον διάδρασης όπου το ίδιο το κοινό γίνεται ταυτόχρονα δημιουργός του έργου τέχνης αλλά και οργανικό κομμάτι του το οποίο υπόκειται στο ίδιο μέγεθος εξονυχιστικής παρατήρησης με το γυμνό της εγκατάστασης. Με αυτόν τον τρόπο, ο καλλιτέχνης εκθέτει αλλά και ανατρέπει μοναδικά τις παραδοσιακές μουσειακές τακτικές και συνήθειες.Item Restricted access Το "τερατώδες αριστούργημα" : τα δεδομένα του Μαρσέλ Ντυσάν ως σημείο τομής των βασικότερων προβληματικών της εργογραφίας τουΚουτούλιας, Παναγιώτης Γ. (Πτυχιακή εργασία, 2018)«Ένας τρόπος για να χαρακτηρίσει κανείς το αισθητικό κλίμα της δεκαετίας του 1960 είναι να παρατηρήσει τον βαθμό στον οποίο η φήμη του Πικάσο είχε επισκιασθεί από εκείνη του Ντυσάν » αποφαίνεται η Ρόσαλιντ Κράους [Rosalind Krauss], συμπληρώνοντας πως η καλλιτεχνική παραγωγή των νεο-ντανταϊστικών κινημάτων του «Fluxus» και της «Pop-art» προϋπέθετε —και υπαγορευόταν από— το καλλιτεχνικό «παράδειγμα» του Μαρσέλ Ντυσάν [Marcel Duchamp]. Πράγματι, οι αναταραχές που επέφεραν οι χειρονομίες του Ντυσάν στο εικαστικό πεδίο ήταν καθοριστικές· τα «readymades» που εισηγήθηκε από τις αρχές του 20ού αιώνα (τα «ετοιμοπαράδοτα αντικείμενα» που «βαπτίζονταν» «έργα τέχνης») πυροδότησαν αδιαμφισβήτητα ένα είδος «σκανδάλου» και, ειδικότερα μετά την «υπόθεση R. Mutt», με την Κρήνη [Fontaine] (1917) και την απόρριψή της από την Έκθεση των Ανεξαρτήτων Καλλιτεχνών στη Νέα Υόρκη, στάθηκαν υπεύθυνα για τη διατύπωση ερωτημάτων και προβληματισμών σχετικά με την ίδια την οντολογία της τέχνης, τους σκοπούς (ή μη-σκοπούς) και τα όριά (ή μη-όριά) της. Είναι κοινώς αποδεκτό πως η αποστροφή του Ντυσάν για τη «γλώσσα του αμφιβληστροειδούς» και η επιμονή του σχετικά με ένα καλλιτεχνικό μοντέλο «νοητικό» και «σχεδόν επιστημονικό» , όπως και η εμμονή του με τα «γλωσσικά παιχνίδια», έθεσαν τα πρώτα σπέρματα για ό,τι μετέπειτα αποκλήθηκε «εννοιολογική τέχνη».