Γκρίζα βιβλιογραφία
Permanent URI for this community
Browse by
Browsing Γκρίζα βιβλιογραφία by Keyword "'Ελλειψη"
Results 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Embargo Η λειτουργία της οθόνης κατά τον Ζακ Λακάν: Ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις στην Τέχνη. - Καλλιτεχνικό έργο : Ταινία Μικρού μήκους "Le Manque".Δαμαλά, Σοφία (Μεταπτυχιακή εργασία, 2025-07-09)Η παρούσα θεωρητική εργασία επιχειρεί μια ψυχαναλυτική διερεύνηση της έννοιας της «οθόνης» (*écran*), εστιάζοντας στη λειτουργία της στο πεδίο του βλέμματος, της επιθυμίας και της καλλιτεχνικής αναπαράστασης, με σημείο αναφοράς τη λακανική θεωρία. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στο 11ο Σεμινάριο του Ζακ Λακάν, όπου η οθόνη δεν εκλαμβάνεται ως απλό τεχνικό ή υλικό μέσο, αλλά ως ψυχική επιφάνεια και φαντασιακός μηχανισμός που μεσολαβεί ανάμεσα στο βλέμμα του Άλλου και το υποκείμενο. Η εργασία ξεκινά με την εννοιολογική διάκριση ανάμεσα στην υλική και ψυχική διάσταση της οθόνης, αναδεικνύοντας τις ρίζες της στην έννοια της μνημονικής οθόνης του Φρόυντ. Αναλύεται η λειτουργία της ως φίλτρο, ως πέπλο που προστατεύει το υποκείμενο, αλλά και ως επιφάνεια εγγραφής της επιθυμίας. Το βλέμμα, στη λακανική θεωρία, δεν ταυτίζεται με την όραση· ανήκει στον Άλλο και ασκείται πάνω στο υποκείμενο, καθιστώντας το ίδιο αντικείμενο της εικόνας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η οθόνη λειτουργεί ως ενεργός μηχανισμός αναχαίτισης του βλέμματος και συγκρότησης του υποκειμένου, όπως διαφαίνεται και στο σχετικό λακανικό διάγραμμα της οπτικής τομής. Η έννοια της έλλειψης τίθεται στο κέντρο της προβληματικής, μέσα από τη θεωρία του *objet petit a* ως αιτίας της επιθυμίας. Η οθόνη, μακριά από το να απεικονίζει πλήρως το αντικείμενο της επιθυμίας, το σκιάζει, το υπονοεί, λειτουργώντας ως μερική αποκάλυψη της έλλειψης που συγκροτεί το ασυνείδητο. Η εργασία εξετάζει επίσης την αισθητική διάσταση της θεωρίας αυτής, με αναφορές στη ζωγραφική (μύθος του Παρράσιου) και τη σύγχρονη τέχνη, αναδεικνύοντας την οθόνη ως τόπο όπου το ασυνείδητο και η εικόνα τέμνονται. Συμπερασματικά, η λακανική «οθόνη» δεν είναι απλώς τεχνολογικό μέσο, αλλά μια ενδιάμεση ψυχική δομή. Ως τέτοια, συγκροτεί τη συνάντηση μεταξύ υποκειμένου και επιθυμίας, και καθιστά τον καλλιτεχνικό χώρο πεδίο διασταύρωσης μεταξύ φαντασιακού, συμβολικού και πραγματικού.