Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (Δ. Δ.)
Permanent URI for this collection
Browse by
Browsing Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (Δ. Δ.) by Advisor "Διάλλα, Αντωνία (Άντα)"
Results 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Restricted access Εικαστικός λόγος και ιστορική αφήγηση - η συμβολή των εικαστικών πηγών στη διδασκαλία του μαθήματος της ΙστορίαςΠαπανικολάου, Αθηνά (Διδακτορική διατριβή, 2019)Η διδακτική του μαθήματος της ιστορίας, ακολουθώντας το παράδειγμα των τελευταίων δεκαετιών, όπου γίνονται βήματα προσέγγισης της ιστορικής επιστήμης με την ιστορία της τέχνης, ενσωματώνει επίσης τις τέχνες τόσο ως αντικείμενο όσο και ως μέθοδο διδασκαλίας. Η συγκεκριμένη εργασία εξετάζει τη συμβολή των εικαστικών πηγών στην ανανέωση των διδακτικών μεθόδων του μαθήματος της ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και την αξιοποίηση των πληροφοριών που προκύπτουν από την εξέταση των εικαστικών έργων ως ιστορικών μαρτυριών. Μέσα από την αλληλεπίδραση εικόνας και λόγου επιχειρείται η αισθητοποίηση της ιστορικής αφήγησης και η εικαστική πρόσληψη και αναδιήγηση του παρελθόντος. Η αφήγηση της ιστορίας μέσα από την εικαστική αποτύπωσή της κινητοποιεί τους οπτικά προσανατολισμένους εφήβους, παραχωρώντας τους ενεργητικό ρόλο στην οικοδόμηση και οικείωση της γνώσης. Βασισμένη στην οπτική και χωροαισθητική νοημοσύνη, ενδυναμώνει την προσέγγιση της γνώσης με τη μεσολάβηση της παρατήρησης, της εμπειρίας, της ενσυναίσθησης και της φαντασίας. Παράλληλα με την ενεργοποίηση των αισθήσεων, καλλιεργεί τον οπτικό γραμματισμό, ευνοεί την επικοινωνία, αφήνει χώρο στο παιχνίδι, αναγνωρίζει το δικαίωμα του λάθους, ενισχύει την αυτενέργεια και την αυτοδιόρθωση και συμβάλλει στην κριτική πρόσληψη της νέας γνώσης και στη δημιουργική μάθηση. Τα εικαστικά έργα αντιμετωπίζονται ως πρωτογενής πηγή της ιστορίας, ως μάρτυρες υλικού πολιτισμού, ως φορείς ιδεολογιών, στάσεων και αντιλήψεων, αλλά και ως απόπειρα επαναδιαπραγμάτευσης και ερμηνείας του παρελθόντος. Η ενσωμάτωσή τους στη διδακτική διαδικασία, ως εισαγωγή ή αφόρμηση, ως κύριος άξονας της διδασκαλίας ή ενταγμένα σε παιχνίδι ρόλων, σε κριτήρια αξιολόγησης και σε μεταγνωστικές στρατηγικές μπορεί να ενδυναμώσει το διδακτικό παράδειγμα, βελτιώνοντας το παιδαγωγικό κλίμα και τα μαθησιακά αποτελέσματα. Για τη διερεύνηση των παραπάνω θέσεων και τη σύνδεσή τους με τη σχολική πραγματικότητα, πραγματοποιήθηκε ποιοτική έρευνα με στόχο την καταγραφή των αντιδράσεων των μαθητών όσον αφορά την πρόσληψη της ιστορίας μέσα από εικαστικές πηγές και την αποτύπωση της στάσης των εκπαιδευτικών απέναντι σε μια τέτοια διδασκαλία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η ενσωμάτωση και η δημιουργική αξιοποίηση των εικαστικών έργων στη διδασκαλία της ιστορίας συνιστά μια πρωτότυπη, ευχάριστη και ενδιαφέρουσα εμπειρία για τους μαθητές, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνεται η κατανόηση και η οπτικοποίηση της διδασκαλίας. Η πρόκληση συναισθημάτων, η σύνδεση της ιστορίας με την τέχνη, η κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών και η επίτευξη θετικού κλίματος στην τάξη θεωρήθηκαν από τους εκπαιδευτικούς ως τα πιο σημαντικά οφέλη από τη χρήση εικαστικού υλικού στη διδακτική της ιστορίας.