Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης
Permanent URI for this community
Browse by
Browsing Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης by Advisor "Πούλος, Παναγιώτης, 1954-"
Results 1 - 2 of 2
Results Per Page
Sort Options
Item Restricted access Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο : λογοτεχνικές και φωτογραφικές συναντήσεις στο έργο του ΠρουστΛαγού, Μαρία (Μεταπτυχιακή εργασία, 2019)Η ιστορία της φωτογραφίας ξεκινάει από πολύ παλιά -αν φέρει κανείς στο μυαλό του εφευρέσεις όπως η camera obscura- και σίγουρα παρατηρείται ήδη από πολύ νωρίς μια διαρκής ανάγκη του ανθρώπου να βρει τρόπους όχι μόνο να αναπαραστήσει την πραγματικότητα, αλλά και να καταγράψει αυτό ακριβώς που βλέπει. Κάπως έτσι, μετά από πολλές προσπάθειες και πειράματα, περί τα μέσα του 1820 ο Nicéphore Niépce καταφέρνει να φέρει στο φως την πρώτη φωτογραφία. Πρόκειται για τη γνωστή ηλιογραφία του 1826-27 «View from the Window at Le Gras», η οποία απεικονίζει τμηματικά τα κτήρια και την εξοχή που περιβάλλουν το σπίτι του καλλιτέχνη. Μετά από αυτήν την πρώτη καταγραφή ή ακόμα μετά από την πρώτη δαγκεροτυπία «Boulevard du Temple» του 1839, η οποία απεικονίζει για πρώτη φορά έναν άνθρωπο, θα περίμενε κανείς ότι οι κύκλοι της επιστήμης και της τέχνης θα επεφύλασσαν θετική υποδοχή. Συχνά, όμως, οι καινοτόμες τεχνολογίες αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό, ειδικά από το επιστημονικό και καλλιτεχνικό κατεστημένο το οποίο, φοβούμενο τυχόν υπονόμευση της θέσης του από την επικράτηση της νέας εφεύρεσης, την αμφισβητεί με σκοπό την πλήρη αποδυνάμωσή της μέχρι του σημείου της ανυποληψίας.Item Open Access Περιπλάνηση σ’ ένα ευμετάβλητο παλίμψηστο: μια κριτική προσέγγιση στον τεχνοκριτικό λόγο του Μπωντλαίρ υπό το πρίσμα των μικρών ποιημάτων σε πεζόΚορακιανίτης, Πανταζής Σ. (Μεταπτυχιακή εργασία, 2022)O Σαρλ Μπωντλαίρ είναι γνωστός για τη συλλογή ποιημάτων του Τα Άνθη του Κακού, τα κριτικά κείμενά του για τα Salons, με κυριότερο αυτό του 1846, και τον Ζωγράφο της μοντέρνας ζωής. Ωστόσο, ελάχιστη σημασία έχει δοθεί στο τελευταίο και ανολοκλήρωτο έργο του, τα Μικρά ποιήματα σε πεζό, και ιδιαίτερα στον συσχετισμό τους με τον τεχνοκριτικό λόγο του. Κι, όμως, για τον Baudelaire, η κριτική κι η τέχνη συγγενεύουν καθώς τις ενώνει το πάθος, με το δικό του προσωπικό κι αρχέγονο πάθος να είναι οι εικόνες. Η μελέτη τους σε συνάρτηση με τις Ετεροτοπίες και το Τί είναι Διαφωτισμός; του Michel Foucault, συνιστά έναν δρόμο για την κατανόηση της δομής και του περιεχομένου τους, καθώς και της ιδιαιτερότητας της νοημοσύνης του Baudelaire στο αναδυόμενο και συνεχώς μεταβαλλόμενο αστικό τοπίο. Είναι εύλογο, επομένως, ο τόπος Baudelaire να γίνεται πόλος έλξης θεωρητικών, όπως ο Walter Benjamin, ο Michael Fried, η Claude Imbert, ο Roberto Calasso κι η Sonam Singh. Η πρόσληψή τους, ακόμη κι όταν αλληλοσυγκρούεται, γεννά ένα νέο παλίμψηστο, το οποίο εμπλουτίζει τον ίδιο τόπο καθιστώντας ορατές τις μέχρι τώρα αόρατες πτυχές του. Η μνήμη, το βλέμμα, ο χώρος κι η ζωγραφική καλλιτεχνών όπως ο E. Delacroix, ο C. Guys, κι ο E. Manet, διατρέχουν τις προσλήψεις τους και γίνονται σημεία σύναψης με τα Μικρά ποιήματα σε πεζό. Χάρη στο παλίμψηστο της τέχνης, των Μικρών ποιημάτων σε πεζό και των προσλήψεων, δημιουργείται ένα νέο αμάλγαμα, του οποίου η δομή κι η λειτουργία, θυμίζει τον εγκέφαλο και το δίκτυο των νευρώνων του. Επομένως, ο Baudelaire και τα ποιήματα σε πεζό μπορούν κι άπτονται περισσοτέρων του ενός πεδίου, συνομιλώντας με τη φιλοσοφία, τη φαινομενολογία, τις νευροεπιστήμες κ.ά. Με αυτό τον τρόπο, αποφεύγεται η μουμιοποίηση του Baudelaire και διανοίγονται δρόμοι διερεύνησης σε ζητήματα, όπως είναι η συναισθησία, δηλαδή η διέγερση πολλαπλών αισθήσεων από ένα μόνο ερέθισμα, η ενοποίηση των αισθήσεων και των τεχνών, πότε ένα έργο έχει ολοκληρωθεί, με τον Baudelaire να συνομιλεί κάλλιστα με το έργο cyborg καλλιτεχνών. Μέσω του λόγου του Baudelaire, κι ιδιαίτερα των Μικρών ποιημάτων σε πεζό, γίνεται να αναθεωρηθούν επιστημονικά θέσφατα, στερεότυπα όπου περιορίζουν τη θεωρία και την ιστορία της τέχνης και τελικά να αναδειχθεί η σημασία τόσο της περιπλάνησης όσο και της φύσης του παλίμψηστου ως αντίληψης.