Χατζή, ΜαρίαΠαπαδάκη, Μαρία2025-10-162025-10-02https://artia.asfa.gr/handle/artia/772Η παρούσα πτυχιακή εργασία εστιάζει στο ζήτημα της ελευθερίας της τέχνης στον δημόσιο χώρο μέσα από νομολογιακά παραδείγματα του ηπειρωτικού και αγγλοσαξονικού δικαίου, όπου τα δικαστήρια κλήθηκαν να αποφασίσουν για τα όρια της καλλιτεχνικής έκφρασης. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζεται πώς οι εκάστοτε κοινωνικές, πολιτικές, αλλά κυρίως θρησκευτικές πεποιθήσεις έρχονται κάποιες φορές σε σύγκρουση με το δικαίωμα του καλλιτέχνη να δημιουργεί ελεύθερα και πώς τα δικαστήρια επιλύουν τις συγκρούσεις αυτές. Γίνεται αναφορά στο θεσμικό πλαίσιο, που ρυθμίζει την ελευθερία της τέχνης στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αλλά και σε διεθνές επίπεδο, ώστε να αναδειχθούν η πολυπλοκότητά του και οι διαφορετικές προσεγγίσεις της καθεμιάς έννομης τάξης και στην κοινωνική λογοκρισία. Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά δύο δικαστικές υποθέσεις: Η μία αφορά στο έργο «Pasja» της πολωνής εικαστικής καλλιτέχνιδας Dorota Nieznalska, που θεωρήθηκε βλάσφημο με συνέπεια η καλλιτέχνιδα να διωχθεί, και η άλλη στο γλυπτό «Plumed Serpent» του Robert Graham στις ΗΠΑ, όπου κάποιοι θεώρησαν ότι πρόκειται για θρησκευτικό σύμβολο, που προάγει συγκεκριμένες θρησκευτικές πεποιθήσεις, και όχι για έργο τέχνης. Γίνεται ακόμη αναφορά στο πρόσφατο περιστατικό στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου, όπου βανδαλίστηκαν έργα τέχνης του εικαστικού Χριστόφορου Κατσαδιώτη, επειδή θεωρήθηκαν βλάσφημα. Από τη συγκριτική ανάλυση των υποθέσεων προκύπτει ότι, αν και τις περισσότερες φορές το θεσμικό πλαίσιο παρέχει σημαντικές εγγυήσεις προστασίας της ελευθερίας της τέχνης, η πρόσληψη της τελευταίας από τα μέλη του κοινωνικού συνόλου και οι πολιτισμικές συνθήκες που κάθε φορά επικρατούν διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του και στην εν γένει αντιμετώπιση των καλλιτεχνών και του έργου τους. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η υπεράσπιση της ελευθερίας της τέχνης παραμένει ένα ανοιχτό ζήτημα.34elAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 InternationalΕλευθερία της τέχνηςΘεσμικό πλαίσιο προστασίαςΚοινωνική λογοκρισίαΘρησκείαΔημόσιος χώροςΠτυχιακή εργασίαArtistic freedomLegal frameworkSocial censorshipPublic spaceReligionComparative lawPasjaPlumed Serpent