Μπέτσου, Βίκη, 1971-Τρικάτσουλα, Δάφνη Α.2023-09-142023-09-142022https://artia.asfa.gr/handle/artia/419Το παρόν κείμενο επιχειρεί να αναζητήσει τη σχέση της πραγματικότητας με τη μυθοπλασία. Το θέμα διερευνάται πολυπρισματικά, μέσω της κονστρουκτιβιστικής θεωρίας -κυρίως των Maturana Humberto και Varela Francisco-, της λακανικής ψυχανάλυσης και της τέχνης. Η κονστρουκτιβιστική θεωρία προσεγγίζει το ζήτημα της πραγματικότητας μελετώντας τη λειτουργία των ζωντανών συστημάτων. Το ζωντανό σύστημα ως παρατηρητής κατασκευάζει την πραγματικότητά του και η αντίληψη του αποτελεί μια ερμηνευτική διαδικασία. Ειδικότερα, το ζωντανό σύστημα ως ένα αυτοποιητικό, αυτοαναφορικό σύστημα που χαρακτηρίζεται από συντηρητική, κλειστή δομή κατασκευάζει μοντέλα του κόσμου-της πραγματικότητας εντός του γνωστικού του πεδίου με βάση την εσωτερική του οργάνωση, την εμπειρία του αλλά και τους κανόνες και τις συμβάσεις της κοινωνίας του που έχουν εσωτερικευθεί. Μολονότι, το εκάστοτε ζωντανό σύστημα κατασκευάζει το δικό του ξεχωριστό μοντέλο του κόσμου, το τελευταίο βρίσκεται πάντοτε υπό την κυριαρχία του ορθο-κοσμομοντέλου (ortho-world-model, OWM), δηλαδή του επικρατούς μοντέλου του κόσμου που επιβάλλεται μέσω της κοινωνικοποίησης. Από την πλευρά της λακανικής ψυχανάλυσης το ζήτημα της πραγματικότητας μελετάται με βάση τον ψυχισμό του ζωντανού συστήματος-παρατηρητή. Αναλύεται εκτενώς το τριμερές σχήμα του φαντασιακού, του συμβολικού και του πραγματικού. Μέσω αυτού, προκύπτει ότι η πραγματικότητα, σύμφωνα με τη λακανική θεώρηση, συνιστά ένα φαντασιακοσυμβολικό προϊόν. Εδώ, να σημειωθεί ότι το πραγματικό δεν πρέπει να συσχετίζεται με την πραγματικότητα, καθώς δεν μπορεί να οριστεί ούτε να ενσωματωθεί σε καμία από τις δύο τάξεις-του φαντασιακού και του συμβολικού- που δομούν την πραγματικότητα. Έτσι, παραμένει ως ένας άγνωστος Χ. Τέλος, η τέχνη ενστερνιζόμενη τη θεώρηση της πραγματικότητας ως κατασκευής, επαν-επεξεργάζεται την πραγματικότητα του ορθο-κοσμομοντέλου και παράγει εναλλακτικά μοντέλα με σκοπό να επισημάνει την επισφάλεια και την ευθραυστότητα του τελευταίου. Η μυθοπλασία αποτελεί το μέσο για την παραγωγή νέων μορφών- έργων τέχνης- που παραμερίζουν, υποβαθμίζουν το κυρίαρχο κοσμο-μοντέλο, παρέχοντας μια εναλλακτική θέαση της πραγματικότητας.38elΑναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 ΔιεθνέςΠραγματικότηταΜυθοπλασίαΛακανική ψυχανάλυσηΚονστρουκτιβιστική θεωρίαΤέχνηΜεταπτυχιακή εργασίαRealityFictionLacanian psychoanalysisConstructivist theoryArt